„Grzeczna dama” Małgorzata Strzałkowska [łamańce językowe]

  • Wiersz „Grzeczna dama” to pełna humoru i dźwiękonaśladowczych zabaw historyjka o eleganckiej pani, której spokój zakłóca brzuchomówca – artysta potrafiący „mówić brzuchem”.
  • W utworze pojawia się cała gama dźwięków: brzdęk, bzyczenie, skrzypienie czy dzwonienie, co nadaje tekstowi muzyczny rytm i melodyjność.
  • Wiersz opiera się na zabawie słowem i dźwiękiem.
  • Autor wykorzystuje liczne onomatopeje (brzdęk, bzyczał, skrzypiał, podzwaniał), które tworzą obraz hałaśliwego występu brzuchomówcy.
  • „Grzeczna dama” to osoba dystyngowana, przyzwyczajona do ciszy i dobrych manier, więc jej oburzenie na „muzyczny hałas” brzuchomówcy budzi śmiech i sympatię czytelnika.
  • Utwór pokazuje kontrast między sztuką i spontanicznością a konwenansem i powagą – a także uczy dystansu do samego siebie.
  • Środki artystyczne:
    • onomatopeje: brzdęk, bzyczał, skrzypiał, podzwaniał,
    • porównania: „niczym dżezmen”, „brzmiał niczym trzódka trzmieli”,
    • rymy: parzysty, melodyjny, nadaje rytm,
    • personifikacja: brzuchomówca „brzęczy brzuchem”,
    • humor i groteska: przerysowane reakcje i zabawna sytuacja.
  • Co naśladują dźwięki w wierszu?
    • Brzdęk! gitarę: „Brzdęk, brzdęk! brzdąkał na gitarze”,
    • Bzyczenie, trzmiele: „Brzmiał niczym trzódka trzmieli”,
    • Skrzypienie, skrzypce: „Skrzypiał wdzięcznie jak skrzypeczki”,
    • Dzwonienie, dzwoneczki: „Podzwaniał jak dzwoneczki”.
  • Nauki płynące z wiersza:
    • warto mieć poczucie humoru,
    • czasem lepiej śmiać się niż się złościć,
    • dźwięki mogą tworzyć muzykę słów.