Ta część „Dziadów” to przykład stworzenia otwartego dramatu romantycznego. Charakterystyczne są tu przede wszystkim:
- zerwanie z jednością akcji (Wigilia Bożego Narodzenia, Zaduszki, nieokreślony czas w scenie warszawskiej czy podczas balu, czas mityczny),
- zerwanie z jednością miejsca (Wilno, Warszawa, kaplica cmentarna),
- występowanie bohatera romantycznego,
- istnienie świata realnego i fantastycznego,
- nastrojowość (zmiany aury w poszczególnych scenach, żart, patos, groteska, smutek, przerażenie),
- synkretyzm rodzajowy (elementy dramatu połączone z liryką i epiką),
- synkretyzm sztuk (przypisanie duzej roli muzyczności i malarskości tekstu, scen),
- otwarta kompozycja,
- niesceniczność utworu.