„Dzienniki gwiazdowe” to cykl opowiadań Stanisława Lema.
Pierwsze powstały w 1954 roku, a „Ostatnia podróż Ijona Tichego w roku 1999.
Dotyczą nie tylko podróży Ijona Tichego („Ostatnia podróż Tichego”) , ale także jego wspomnień („Ze wspomnień Ijona Tichego”).
Numeracja podróży nie wiąże się ani z ich chronologią, ani z kolejnością powstawania.
W całym cyklu Lem porusza, charakterystyczne dla swojej twórczości, problemy filozoficzne, etyczne, psychologiczne, duchowe, ekologiczne i genetyczne.
Bohaterem i narratorem jest astronauta Ijon Tichy, podróżnik, naukowiec, sceptyk, racjonalista, członek wielu towarzystw i doctor honoris causa kilku uniwersytetów. O
Podróżuje po nowych planetach, poznaje różne formy życia, cywilizacje i odnotowuje wszystko, co dla niego jest ciekawe, nowe, niezrozumiałe.
Tichy jest narratorem , czyli narracja jest pierwszoosobowa, ale poznawaną rzeczywistość ukazuje z różnych perspektyw.
Opowiadania to przykład literatury science fiction, poszczególne utwory mają narrację pamiętnikarską, ale czytelnik znajdzie też mające charakter przypowieści, powiastki filozoficznej czy antyutopii.
Czyta się je doskonale ze względu na wartką , często zaskakującą akcję, gdzie oprócz zagadnień poważnych gości dowcip i humor.
W 2007 roku powstał sześcioodcinkowy serial „Ijon Tichy – gwiezdny podróżnik”.