„Fragment wazy greckiej” Zbigniewa Herberta

  • Wiersz z tomu „Struna światła”: (1956.
  • Poeta przedstawia malowidło widoczne we wnętrzu wazy.
  • Pochodzi ona z V wieku p.n.e. i przetrwała tyle wieków.
  • Waza to wspólne dzieło malarza Durrisa i garncarza Kalliadesa.
  • Malowidło przedstawia scenę pt. Eos ze zwłokami Memnona.
  • Nawiązuje do pewnego wydarzenia z „Iliady”.
  • Król Etiopów Memnon, syn Eos , bogini świtu, wspierał w wojnie trojańskiej Trojan i został zabity przez Achillesa.
  • Zeus ob darzył go nieśmiertelnością.
  • Herbart kochał malarstwo wazowe i kilkakrotnie wprowadził je do swych utworów.
  • W malarskiej scenie dostrzega niezwykły ład, harmonię.

Na pierwszym planie widać
dorodne ciało młodzieńca

broda oparta o piersi
kolano podkurczone
ręka jak martwa gałąź

zamknął oczy
wyrzeka się nawet Eos

jej palce wbite w powietrze
i włosy rozpuszczone
a także linie jej szaty
tworzą trzy kręgi żalu

zamknął oczy
wyrzeka się zbroi miedzianej

pięknego hełmu
ozdobionego krwią i czarną kitą

tarczy złamanej
i włóczni

zamknął oczy
wyrzeka się świata

liście zwisają w cichym powietrzu
drży gałąź potrącona cieniem odlatujących ptaków
i tylko świerszcz ukryty
w żywych jeszcze włosach Memnona
głosi przekonywającą
pochwałę życia