„Iliada” jako epos stała się modelem naśladowanym przez wielu twórców , m. in. dla Wergiliusza („Eneida) czy A. Mickiewicza („Pan Tadeusz”). Utwór ukazuje wielkie bogactwo kultury greckiej, doskonale też obrazuje naturę ówczesnych ludzi.
Czas i miejsce akcji:
- akcja toczy się pod murami Troi.
- Tam rozłożyły się obozem wojska greckie.
- Część wydarzeń rozgrywa się w samej Troi.
- Czas obejmuje 50 dni z ostatniego dziesiątego roku wojny.
- Faktycznie akcja koncentruje się w jeszcze krótszym czasie, gdyż wiele dni jest tzw. „pustych”.
- Te puste dni są jedynie wspominane, np. 10 dni trwającej zarazy, 11 dni pobytu bogów u Etiopów, dwanaście dni, gdy Achilles hańbi zwłoki Hektora czy dziewięć dni, podczas których Trojanie zbierają drewno na stos Hektora.
Forma i budowa utworu:
- Poemat liczy 15 tysięcy wierszy.
- Podzielony został na 24 pieśni.
- Główny motyw gniewu Achillesa obudowany jest wtrąceniami, epizodami, spowalniającymi tempo akcji.
- Umożliwia to odbiorco dokładne poznanie bohaterów, przebiegu walk, stosunków między bogami a ludźmi, życia Troi.
- Dzięki temu poemat to opowieść o wojnie trojańskiej bez drobiazgowego opisu, co działo się przez 10 lat wojny.
- Kompozycja utworu jest niezwykle przemyślana.
- Homer zastosował zasadę symetrii (Księga I odpowiada ostatniej XXIV).
- Sceny bitewne (4) rozdzielone są scenami, w których panuje pokój.
- Każda bitwa zaczyna się o świcie, a kończy wraz z zapadnięciem zmroku.
- Przerywane są pojedynkami, z których każdy jest inny.
- Poszczególne epizody wprowadzają różnych bohaterów.
- Postaci przedstawiane są bardzo ciekawie, poeta eksponuje ich zalety, każdego obdarza indywidualnymi cechami.
Wydarzenia:
- Gniew Achillesa na Agamemnona za zabranie mu Bryzeidy.
- Decyzja o powstrzymaniu się od walki.
- Wtrącenie się w sprawy wojny Zeusa, by Grecy odczuli brak Achillesa (pod wpływem Tetydy, matki Achillesa).
- Przechylanie się zwycięstwa na stronę Trojan (zagrożenie dla okrętów Greków).
- Zmiana decyzji Achillesa, zgoda na wystąpienie Patroklesa w zbroi Achillesa.
- Śmierć Patroklesa z ręki Hektora.
- Zabranie Zbroi przez Hektora jako zwycięskiego łupu.
- Prośba Achillesa do matki o nową zbroję.
- Wykucie jej przez Hefajstosa.
- Pojedynek z Hektorem, zabicie Trojańczyka i zbezczeszczenie jego zwłok.
- Przybycie króla Priama (ojca Hektora) do obozu przeciwników.
- Prośba o wydanie zwłok syna.
- Oddanie ciała Hektora i rozejm na czas pogrzebu.