Powieść z 1974 roku, piękna opowieść o pierwszym, młodzieńczym uczuciu, nostalgiczna, z elementami pikanterii i humoru. Jest powrotem twórcy do młodości i portretem epoki, która odchodzi.
MIEJSCE AKCJI
- Wileńszczyzna, krajem lat młodzieńczych narratora i miejscem akcji utworu.
- Mała Wilejka, osada położona w dolinie przeciętej brzegami Wilii i torami kolejki wąskotorowej, łączącej przedmieście Wilna ze światem.
SZCZEGÓLNY CZAS AKCJI – KWIECIEŃ – MAJ 1939 ROKU
- czas przygotowań młodzieży do matury u progu dojrzałości życiowej,
- echa przepowiadanej wojny jako czasu zagłady, zniszczenia, unicestwienia ludzi i przyrody (oswojenie sie Aliny z myślą o nieuchronnej śmierci w tak młodym wieku),
- czas wspomnień, do których wraca narrator, by minione przeżycia młodzieńcze ożywiły szarość współczesnej egzystencji, z perspektywy człowieka dojrzałego pozwoliły snuć filozoficzne refleksje o życiu i świecie.
MIESZKAŃCY
- mieszkańcy osady, zaścianka, ich współistnienie, niezależnie od zróżnicowania narodowościowego, wyznaniowego czy majątkowego, od obyczajów i przeżyć minionych lat.