Hymn Towarzystw Gimnastycznych „Sokół”, obowiązujący do dnia dzisiejszego, którego twórcą słów był Jan Paweł Lam (1838–1886), satyryk, prozaik i publicysta, powstaniec styczniowy. Muzykę stworzył w 1867 roku Wilhelm Czerwiński. Pieśń zyskała ogromną popularność wśród członków towarzystw „Sokół” i wśród harcerzy. Utwór funkcjonuje również pt „Ospały i gnuśny”.
Ospały i gnuśny, zgrzybiały ten świat,
Na nowe on życia koleje
Z wygodnej pościeli nie dźwiga się rad,
I duch i ciało w nim mdleje.
/Hej bracia Sokoły dodajcie mu sił,
by ruchu zapragnął, by powstał i żył. /bis
W niemocy, senności i ciało i duch
Na próżno się dźwiga i łamie,
Tam tylko potężnym i twórczym jest duch,
Gdzie wola ma silne ramię.
/Hej bracia! Kto ptakiem przelecieć chce świat,
Ten skrzydła sokole od młodych ma lat. /bis
Więc dalej, ochoczo w daleki ten lot
Sposobić nam skrzydła dla ducha,
Nie złamie nas burza, nie strwoży nas grzmot,
Gdzie woli siła posłucha.
/Hej bracia Sokoły dodajcie mu sił,
by ruchu zapragnął, by powstał i żył. /bis