Największe dzieło, zbiór rozmyślań nad sensem życia i szczęścia ludzkiego „Próby”, w których dokonuje autoanalizy psychicznej i moralnej.
Utwór bardzo osobisty, subiektywny.
Pierwsze rozdziały powstały w 1571 roku w formie luźnych zapisków, pełnych myśli i refleksji autora.
W 1580 roku ukazały się 2 pierwsze księgi „Prób”, 8 lat później pojawiło się nowe, rozszerzone wydanie trzech ksiąg. ksiąg.
Montaigne zmienił pierwotną konstrukcję utworu, uzupełnił tekst cytatami i anegdotami.
Tekst – to trzy księgi, które są swoistym dziennikiem życia wewnętrznego, intymnego, podobnego do eseju. Swoimi poglądami i refleksjami
zachęca do medytacji, by “poznać siebie, nauczyć się dobrze żyć i dobrze umrzeć”.
Najważniejsze pouczenia Montaigne to:
- życie ludzkie powinno być łatwe, przyjemne, praktyczne, ale przede wszystkim rozsądne,
- człowiek powinien być niezależny,
- to czego człowiek pragnie osiąga dzięki sceptycyzmowi,
- śmierć nie może być przeszkodą w korzystaniu z życia, które stanowi najważniejszą wartość,
- wychowując młode pokolenia mentorzy (wychowawcy) powinni być łagodni i odwoływać się do inteligencji ucznia,
- inteligencja gwarantuje poprawne rozumowanie,
- rozumowanie z kolei pomaga dotrzeć do prawdy,
- rozbudzona świadomość umożliwia dotarcie do dobra.