O istocie znaku językowego

  • Język definiujemy jako system znaków konwencjonalnych służących porozumiewaniu się członków pewnej społeczności.
  • Istota znaku polega na tym, że korzystając z doświadczenia życiowego potrafimy powiązać określone zjawiska z innymi, stanowiącymi ich przyczynę.
  • Rozróżniamy znaki naturalne, nazywane też symptomatycznymi, a ich zasadniczą cechą jest to, że funkcję informowania kogoś o czymś pełnią jak gdyby przypadkowo, ubocznie, że nie zostały powołane do życia właśnie w tym celu.
  • Charakter celowy mają znaki zwane sygnałami, ktore zostają wytworzone  z myślą o przekazaniu odbiorcy określonej wiadomości.
  • Wyróżnia się dwa typy sygnałów:
    • takie, ktore są podobne do pewnego zjawiska, oddają jego cechy charakterystyczne i dlatego mogą je reprezentować, np. może to być rysunek lub fotografia przedmiotu,
    • takie, których z oznaczanym przedmiotem nie łączy żadne materialne podobieństwo, są to często znaki czysto umowne, czyli ustalone przez pewną społeczność jako środki przekazywania takiej , a nie innej informacji, przykładem znaku umownego, konwencjonalnego może być zielone światło na przejściu dla pieszych, informujące o możliwości bezpiecznego przejścia.
  • Środki językowe należą do kategorii znaków umownych, między ich formą a treścią nie ma bowiem żadnego naturalnego, koniecznego związku.
  • Świadczy o tym dobitnie fakt, że wyrazy o identycznym znaczeniu, pochodzące z różnych języków, mają inną postać zewnętrzną (np. polski dom, niemiecki haus).
  • Za dowód istnienia naturalnego związku między przedmiotem a nazwą uznawano niekiedy wyrazy dźwiękonaśladowcze, typu świst, chrzęst itp.
  • Znak konwencjonalny ma określoną postać materialną i taką, a nie inną funkcję znaczeniową.
  • Między formą a funkcją znaku istnieje nierozerwalny związek, utrwalony w świadomości ogółu mówiących danym językiem.

  • Trzeba pamiętać, że ludzie to nie jedyne zbiorowisko organizmów żywych, ktore wypracowało określone sposoby porozumiewania się i przekazywania informacji.
  • Pewien system komunikowania się, czyli kod, wytwarzają także zwierzęta żyjące gromadnie.
  • Z drugiej strony język nie jest jedynym sposobem przekazywania informacji między ludźmi.
  • W społeczeństwie istnieją inne układy informacyjne, np.
    • sygnalizacja morska za pomocą chorągiewek,
    • znaki drogowe,
    • taniedc,
    • gesty,
    • mimika.