„O zachowaniu się przy stole” [„Wiersz o chlebowym stole”]

  • Napisał go Słota (Złota) Przecław (zm. 1419 roku), burgrabia poznański pochodzący z Gocławic.
  • Utwór powstał około 1400 roku i jest najstarszym świeckim wierszem napisanym w języku polskim.
  • Składa się z inwokacji do gospodarza, ujętej satyrycznie nauki dwornego zachowania się przy stole, poetyckiej pochwały godności i uroku kobiet.

  • Zabytek jest ciekawym dokumentem epoki, dowodzącym kształtowania się kultury dworsko-rycerskiej oraz dwornego stosunku do kobiet, który stanie się rysem charakterystycznym polskiej obyczajowości.
  • Autor głosi pochwałę biesiadnego stołu i gani niewłaściwe zachowanie niektórych biesiadników, daje pouczenia, w jaki sposób należy jeść i przestrzegać dobrych manier w stosunku do osób biorących udział w uczcie, szczególnie wobec kobiet, nad które „niczs lepszego” nie ma, gdyż są one źródłem radości i dobra w życiu.
  • Hołd dla kobiet wspiera Słota argumentem religijnym.
  • Słota wyraźnie wzorował się na utworach łacińskich.