„Pieśń o domu” Marii Konopnickiej

  • Wiersz jest przykładem liryki zwrotu do adresata.
  • Adresatem jest czytelnik, do którego poetka kieruje pytania retoryczne.
  • Czytelnik nie odpowiada wprost, lecz nie pozostaje obojętny, ponieważ każda zwrotka przenosi go wspomnieniami do rodzinnego domu.
  • W ostatniej strofie poznajemy refleksję poetki.
  • Wskazuje, że jeśli kocha sie rodzinny dom to trzeba granic  i ojczystej przeszłości strzec swym sercem.
  • Kraj rodzinny to także mała  ojczyzna, miasto, dzielnica, rodzica i dom pełen bliskich osób.
  • Służymy ojczyźnie walką w czasie zagrożeń i wojny, nauką i pracą w czasie pokoju.

Ko­chasz ty dom, ro­dzin­ny dom,
Co w let­nią noc, skroś srebr­nej mgły,
Szu­mem swych lip wtó­rzy twym snom,
A ci­szą swą koi twe łzy?

Ko­chasz ty dom, ten sta­ry dach,
Co pra­wi baśń o daw­nych dniach,
Omsza­łych wrót ro­dzin­ny próg,
Co wita cię z cier­nio­wych dróg?

Ko­chasz ty dom, rzeź­wią­cą woń
Sko­szo­nych traw i pło­wych zbóż,
Wil­got­nych olch i dzi­kich róż,
Co gło­gom kwiat wpla­ta­ją w skroń?

Ko­chasz ty dom, ten ciem­ny bór,
Co szu­mów swych po­tęż­ny śpiew
I du­chów jęk, i wi­chrów chór
Prze­le­wa w twą ki­pią­cą krew?

Ko­chasz ty dom, ro­dzin­ny dom,
Co wpo­śród burz, w zwąt­pie­nia dnie,
Gdy w du­szę ci ude­rzy grom,
Wspo­mnie­niem swym oca­la cię?

O. je­śli ko­chasz, je­śli chcesz
Żyć pod tym da­chem, chleb jeść zbóż,
Ser­cem oj­czy­stych pro­gów strzeż,
Ser­ce w oj­czy­stych ścia­nach złóż!…