Przenośnie to powszechne zjawisko językowe, funkcjonuje w języku poetyckim czy w mowie dzieci i dorosłych i wiąże się z przenoszeniem nazw na inne przedmioty.
Przenośnie są jednym ze źródeł wieloznaczności wyrazów, np. wyraz babka”
- matka ojca lub matki,
- fajna młoda dziewczyna,
- dzikie ziele.
Zdarza się, ze podstawowe znaczenie wyrazu zanika, a pozostaje tylko znaczenie przenośne, np.
- dawniej szczyt to tarcza, której główną częścią był okuty, wyniesiony środek, dziś przenośnie szczyt to najwyższy punkt wzgórza.
- dawniej zboże to dostatek, bogactwo, dziś żyto, pszenica i inne rośliny uprawiane dla ziarna.
Znaczenie przenośne wyrazy otrzymują poprzez połączenie z innymi wyrazami, czyli przez kontekst, np.
- przymiotnik perłowy w wyrażeniu masa perłowa ma znaczenie realne i oznacza masę otrzymywaną z muszli mięczaków morskich, a np. u poety perłowe żabki błysną wśród korali, perłowe oznacza białe zęby, a koralami Mickiewicz określa czerwone usta.
U podstawy przenośni w języku potocznym i poetycki, leży podobieństwo przedmiotów, czynności i zjawisk.
Drugą podstawą przenośnego znaczenia wyrazów jest związek między przedmiotami i zjawiskami, typową przenośnią tego typu jest używanie nazwy części zamiast całości, np.
- Gdy ktoś wstąpił w progi moje, włos mu z głowy spaść nie może (A. Fredro).
Podstawą przenośni może być także związek wyrazów oznaczający przyczynę i skutek, np.
- wyraz żniwo oznacza koszenie zboża i jego wynik skoszone zboże, plon.