Powieść w dwóch tomach, o wielowątkowej konstrukcji, wydana drukiem w 1885 roku, wcześniej drukowana była w odcinkach w czasopiśmie „Kłosy” w 1876 roku. Przedstawia możliwości zubożałej szlachty, która powinna dostosować się do nowej sytuacji.
- Utwór obrazuje ziemiaństwo polskie po upadku powstania styczniowego i uwłaszczeniu chłopów.
- Nie jest to jednak obraz pozytywny, widać rozkład tej grupy społecznej.
- Akcja rozgrywa się w latach 1870-1872.
- Właściciel majątku Jan Brochwicz chce utrzymać ziemię.
- Stara się, ale warunki zmuszają go do sprzedaży.
- Sam za to głownie odpowiada, ma słaby charakter, nie jest tak naprawdę przyzwyczajony do pracy.
- Żył dotychczas w dostatku, bawił się, więc w nowej sytuacji nie potrafi się odnaleźć.
- Niewłaściwe wychowanie dzieci dopełnia niejako katastrofy.
- Kontrastowo – rodzinie Brochwiczów pisarka przeciwstawiła rodzinę Siecińskich.
- Żańcia Brochwiczówna (negatywna postać) przeciwstawiona jest Annie Siecińskiej (pozytywna osoba, wyznająca program użyteczności społecznej.
- Podobnie jak Brochwicze stracili majątek, ale przekuwają swoją sytuację w coś dobrego.
- Najpierw mieszkają na folwarku, a później odnajdują sie w mieście.
- Zajmują się handlem, rzemiosłem, kształcą młode pokolenie.