Skamander [cechy charakterystyczne całej grupy]

Najbardziej wpływowa i opiniotwórcza grupa poetów międzywojennych skupionych najpierw wokół czasopisma „Skamander” (1920-1928), a następnie wokół „Wiadomości Literackich” (1924-1929).

Grupę tworzyło pięciu poetów:

  • Jan Lechoń (1899-1956),
  • Julian Tuwim (1894-1953),
  • Antoni Słonimski (1896-1975),
  • Kazimierz Wierzyński (1891-1969),
  • Jarosław Iwaszkiewicz (1894-1980).

Luźno ze Skamandrytami związani byli również:

  • Kazimiera Iłłakowiczówna (1892-1983),
  • Maria Pawlikowska-Jasnorzewska (1891-1945),
  • Józef Wittlin (1896-1976),
  • Jerzy Liebert (1904-1931).

Czołowym krytykiem grupy był Karol Wiktor Zawodziński (1890 – 1949).

Skamandryci (1920) to najważniejsza grupa poetycka Polski międzywojennej,  nie ogłosili własnego programu poetyckiego, ale ich twórczości dają się zauważyć kategorie wspólne, wyrażali się bezpośrednio we własnej twórczości:

  • nazwa Skamander oznacza potok płynący nieopodal Troi (wspomniany został w dramacie „Akropolis” St. Wyspiańskiego),
  • nowy bohater i nowy odbiorca, zwykły szczęśliwy człowiek, prosty zjadacz chleba,
  • dystansowanie się od wizji Polski jako dziejów cierpień narodu i od wzniosłej misji przypisywanej Polakom,
  • odrzucenie „wielkiego patriotyzmu”, trend nazywany apatriotyzmem, zwyczajność, bez wzniosłego patosu,
  • brak akceptacji dla modelu literatury jako pełnej patosu i powagi posłannictwa narodowego,
  • patriotyzm powiązany z codzienną radością, satysfakcją szarego zwykłego życia, zachwyt nad wolnością,
  • dostrzeganie piękna w zwykłych przejawach życia, fascynacja istnieniem w każdej sytuacji,
  • dynamika opisów, intensyfikowanie wrażeń zmysłowych,
  • kreowanie nastroju radości i optymizmu,
  • biologizm, czyli sięganie do natury, przyrody, odkrywanie ścisłych związków między natur a a człowiekiem,
  • witalizm, rozumiany jako żywiołowość, ruch, radość, afirmacja życia, będące najbardziej charakterystyczne dla poetyki skamandryckiej.