Symbolizm w „Weselu”
„Wesele” to najwybitniejszy dramat Stanisława Wyspiańskiego. W utworze tym twórca zastosował szereg zabiegów artystycznych, takich jak synteza sztuk (koncepcja „teatru wielkiego”), impresjonizm, symbolizm, fragmenty dramatu klasycznego, romantycznego oraz szekspirowskiego. Przede wszystkim zaś użył symbolu – pojęcia, które nie znaczyło tylko tyle, co można było zauważyć z zewnątrz, ale miało ukryty sens.
W „Weselu” mamy do czynienia z szeregiem symboli. Wśród nich można wymienić: Chochoła i jego taniec, złoty róg, czapkę Jaśka, dzwon Zygmunta, złotą podkowę czy nawet całą chatkę bronowicką. Pierwszy z nich i najważniejszy – Chochoł – to słomiana osłona dla pięknego kwiatu róży, który na okres zimy zamiera i potrzebuje okrycia, aby przetrwać czas mrozu. Symbolizuje on inteligencję i chłopstwo z „Wesela”, które niezdolne są do jakiegokolwiek czynu, z powodu konfliktu między tymi dwoma warstwami, ale także wobec nieświadomości potrzeby walki o dobro ojczyzny.
Jednakże Chochoł oprócz znaczenia pesymistycznego niesie także optymistyczne. Oto przecież nadejdzie wiosna – róża ożyje, rozkwitnie, piękna, czerwona przedstawicielka natury. I tak będzie być może ze społeczeństwem polskim. Nadejdzie chwila, kiedy chłopi i inteligenci ruszą razem do powstańczego zrywu o niepodległość ojczyzny. Taniec chocholi symbolizuje z kolei stan marazmu, snu, letarg – niezdolność do jakiegokolwiek działania. Złoty róg przyniesiony Gospodarzowi przez Wernyhorę to nadzieja na powstanie wiodące ku wolności, ale niestety zaprzepaszczona. Jasiek schyla się po czapkę, którą wiatr zwiał mu z głowy, i gubi wtedy zloty róg – szansę na zryw zaprzepaszcza przez swoją głupotę.
Złota podkowa schowana przez Gospodynię to symbol szczęścia odłożonego na później, a może chęci posiadania? Dzwon Zygmunta ma symbolizować siłę i potęgę Polski, a wnętrze bronowickiej chaty to ówczesna arena polityczna.
Reasumując: symbolizm w „Weselu” Wyspiańskiego odgrywa znaczącą rolę. Dzięki symbolom autor chciał uzmysłowić Polakom konieczność walki, zrywu powstańczego, koniecznego, aby odzyskać wolność. Symbole zawierają ukrytą treść, są mistrzowskim środkiem przekazania pewnych prawd, idei, nadziei.