Czytelnik znajdzie w powieści następujące odmiany miłości:
- Matczyną, miłość Heleny Borowiczowej do jedynaka, bezgraniczna, bezwarunkowa i ofiarna, oboje byli ze sobą mocno związani, matka w trosce o przyszłość syna starała się zapewnić mu jak najlepszą przyszłość.
- Damsko-męską, platoniczne uczucie do Anny Stogowskiej (Biruty), którą podziwiał z daleka, bowiem Anna go peszyła, spojrzeniami przekazywał swe uczucia, by zrozpaczony, kiedy wraz z rodziną wyjechała w głąb Rosji.
- Małżeńską, miłość matki Biruty do męża, pełna poświeceń dla Polaka, wyrzeczenie się swej narodowości, tęsknota za tym co rosyjskie, niestety miłość nieszczęśliwa, mężczyzna nie zasługiwał na takie uczucie, był hazardzistą, i utracjuszem, nadużywał alkoholu.
- Do ojczyzny, okazywaną w formie sprzeciwu przez rusyfikacją, „polskie” spotkania na górce u Gontali.