Po zakończeniu wojny, aż do lat 80. wyłącznym mecenasem sztuki było państwo, co uzależniło – przede wszystkim w pierwszym powojennym okresie – twórczość od aktualnej polityki i celów propagandowych. Niemal do końca tego okresu, tzn. do roku 1989, charakter ideologiczny miała architektura: począwszy od warszawskiego MDM i Pałacu Kultury, poprzez Dworzec Centralny, krakowską Nową Hutę, Nowe Tychy, po tysiące osiedli z „wielkiej płyty”, które powstawały w całym kraju, mając zapewnić dach nad głową każdemu obywatelowi.
W malarstwie po okresie socrealizmu (np. „Manifest” W. Weissa), w latach 50. i 60. następuje zwrot ku abstrakcjonizmowi , uważanemu za symbol nowoczesności. W tym duchu tworzyli m.in. Kantor, Kobzdej, Tchórzewski, Lebenstein, Potworowski. Kantor był zresztą współtwórcą jednej z pierwszych galerii sztuki współczesnej – krakowskich „Krzysztoforów”.
Ważnym ośrodkiem sztuki współczesnej stała się (i jest do dziś) warszawska „Zachęta”. Lata 70. przyniosły, zgodnie zresztą ze światowymi trendami, zacieranie się różnic między tradycyjnymi gatunkami, np. między rzeźbą a malarstwem.