Typy wywiadów
- wywiad wojskowy, policyjny,
- przesłuchanie,
- spowiedź,
- rozmowa u lekarza,
- sonda uliczna,
- rozmowa towarzyska,
- wywiad prasowy, radiowy, telewizyjny.
Sytuacje, w których wywiad jest formą najodpowiedniejszą dla przekazania określonych informacji:
- wywiad ze świadkami lub uczestnikami określonego wydarzenia,
- wywiad z osobą, której kompetencje uprawomocniają ocenę wydarzeń lub zjawisk,
- wywiad z osobą, której wypowiedzi są cenne przez rangę stanowiska, jakie ona zajmuje, a niekoniecznie przez ich treść.
Przebieg wywiadu:
- pytania można pogrupować w kilka wątków.
- wyraźnie należy zaznaczyć pytania, które muszą paść, choć rzadko się udaje zapytać o wszystko, co się zaplanowało.
- pierwsze pytanie powinno być precyzyjne, określać sposób i przebieg rozmowy, z drugiej strony ważnym jest, aby nie być niewolnikiem planu, trzeba słuchać i zadawać pytania nieoczekiwane.
- należy dać rozmówcy możliwość wypowiedzenia się, choć czasami trudno jest się przebić przez potok jego słów, jednak nie można pozostawiać pytania bez odpowiedzi ani pozwalać na odpowiedzi stojące w gruncie rzeczy obok głównego nurtu rozmowy.
- W miarę możliwości należy unikać skostniałej schematyczności, powtarzania pytań i ocen.
Autoryzacja wywiadu to przedstawienie jego bohaterowi wywiadu już po jego zredagowaniu. Uzyskuje się w ten sposób jego zgodę na opublikowanie rozmowy. Niekiedy rozmówcy dokonują mniej lub bardziej zasadniczych zmian w swoich wypowiedziach, zmieniając nawet ich wydźwięk, albo usuwają z zapisu spore fragmenty. Zdarza się, że próbują dopisywać nowe odpowiedzi na pytania lub zmieniają same pytania. Przed rozmową możemy zastrzec, że nie zgadzamy się na tego typu praktyki.
Podczas redagowania nagranego na taśmie magnetofonowej wywiadu staramy się nadać wypowiedziom jak najbardziej zrozumiałe formy, nawet jeśli pierwotna wersja jest nieprzejrzysta i pokrętna, nie zapisujemy „odgłosów” towarzyszących, czyli kaszlnięć, sapnięć, nie oddajemy zjawisk charakterystycznych dla wymowy danej osoby – długiego zastanawiania się, jąkania, seplenienia. Jedynymi wyjątkami, i to uwypuklającymi znaczenie danej wypowiedzi, jest odnotowanie wybuchu śmiechu lub złości.
Najczęściej wywiad tytułuje się cytatem z przeprowadzonej rozmowy; na ogół miewa on charakter sentencjonalny (To tylko pieniądze), dramaturgiczny (Góra upomniała się o jego życie) lub prowokacyjny (Dziś prawdziwych Cyganów nie ma).