Wybrane satyry Ignacego Krasickiego

  • “Świat zepsuty” można potraktować jako utwór programowy całego zbioru.
  • Krasicki dokonuje w nim analizy przyczyn rozkładu politycznego i moralnego współczesnego sobie państwa.
  • Tonem pełnym goryczy i pesymizmu, bez cienia pobłażania, oskarża współczesnych sobie Polaków o przyczynienie się do całkowitego upadku moralnego i politycznego.
  • Tę bezkompromisową krytykę uwypukla konstrukcja utworu oparta na zasadzie kontrastu.
  • Dawna, praworządna Polska zostaje przeciwstawiona współczesnej, opanowanej przez zło i zepsucie.
  • Wykorzystując częstą w literaturze alegorię ojczyzny jako tonącego okrętu, Krasicki wyraża nadzieję, że w momencie ostatecznego zagrożenia skłócony naród stanie w obronie państwa.
  • “Świat zepsuty” to utwór bardzo dramatyczny i gorzki.

  • “Pijaństwo” z kolei ma charakter dialogu dwu szlachciców, z których jeden ma skłonność do nadużywania alkoholu, drugi zaś głosi potrzebę umiaru.
  • Opowieść “Pana Piotra” jest znakomitym obrazkiem obyczajowym, ukazującym typowy sposób spędzania czasu przez Sarmatów (wystawne uczty, obficie zakrapiane alkoholem, puste rozmowy przeradzające się w kłótnie, a nawet bójki).
  • Krytyka pijaństwa i pochwała trzeźwości nie znajduje zrozumienia u rozmówcy, który być może i docenia słuszność jego poglądów, ale słaba wola i głupota nie pozwalają mu wcielić tych reguł w życie, żegna się bowiem słowami: “Bądź zdrów (…) Napiję się wódki”.