„Mistrz i Małgorzata” Michaiła Bułhakowa [powieść wielogatunkowa]

„Mistrz i Małgorzata” Michaiła Bułhakowa łączy różne gatunki literackie. Jest jednym z najcenniejszych przykładów odniesień literackich do problematyki, która wcześniej poruszana była w „Fauście”.

Dzieło Bułhakowa jest nowoczesna powieścią zawierającą dwie równorzędne narracje i dwa porządki fabularne.

Powieść ukazuje uniwersalne prawdy o ludzkich zachowaniach wobec represyjnych sysyemów społeczno-politycznych, propaguje ważny sens moralny.

Elementy powieści psychologicznej
  • wnikliwa analiza przeżyć wewnętrznych bohaterów,
  • zobrazowanie myśli i uczuć poszczególnych postaci,
Elementy powieści obyczajowej
  • obrazy życia mieszkańców Moskwy,
  • środowisko Varietes i Massolitu,
Elementy powieści kryminalnej
  • opowieść Afraniusza, jego działania w celu zgładzenia Judy z Kiriatu,
  • próba zidentyfikowania i ujęcia tajemniczego Wolanda,
Elementy powieści filozoficznej
  • dyskusje między bohaterami dotyczące kwestii Boga, prawdy, sprawiedliwości, etyki,
            Elementy „powieści      w powieści”
  • wplecenie wątku powieści Mistrza ( dzieło dotyczące Poncjusza Piłata),
  • powtórka tego chwytu co pewien czas, jako  forma rękopisów odczytywanych przez Małgorzatę, relacja Wolanda, cytat (Azazell cytujący powieściowy akapit Małgorzacie),
Elementy przypowieści/paraboli
  • historia  ludzkiej natury,  wewnętrzne konflikty człowieka,
  • walka Dobra i Zła,
Elementy powieści satyrycznej/groteskowej
  •  działania świty Wolanda,
  • prezentacja bohaterów – asystentów, których wygląd odbiega od realizmu,
  • karykaturalne, deformacyjne, absurdalne obrazy wydarzeń, sytuacji, ludzkich wad.