„Czego chcesz od nas, Panie” Jana Kochanowskiego

Pierwszy utwór poety napisany po polsku, jest też jednym z najwcześniej przez poetę wydrukowanych wierszy. Utwór powstał we wczesnym okresie twórczości poety, przed rokiem 1559 w Paryżu (gdzie zetknął się z najświetniejszymi przedstawicielami myśli francuskiej, między innymi z Ronsardem).

Bóg ukazany w pieśni to artysta, który wykreował świat, stworzył doskonałe dzieło sztuki. W budowaniu tego świata znacząca była inspiracja biblijna. Bóg z Księgi Rodzaju  oraz psalmów to także Stwórca – doskonały artysta i wszechwładny król oraz mocarz, którego sile i mocy mogą zawierzyć wszyscy ludzie. To właśnie Panu podległy jest świat, a człowiek odnajduje w nim sens swojego istnienia.

Kochanowski czerpie z psalmów wizję Boga, silnego i wspaniałego, łącząc go z harmonijną i doskonałą wizją świata.

Hymn „Czego chcesz od nas, Panie” ma charakter religijny, w którym na pierwszym planie jest Bóg (bezpośrednie zwroty do adresata, obejmujące niczym klamrą pięć środkowych strof wyliczających przykłady potęgi i dobroci Boga), gatunkowo ten hymn jest jednocześnie pieśnią, ma charakter pochwalny, a nastrój uroczysty i podniosły.

Hymn wyraża wdzięczność dla Stwórcy (charakter dzięlczynny), za hojne dary i dobrodziejstwa, którymi obdarował świat i ludzi. Zgodnie z tradycją biblijną, Stwórca przedstawiony jest jako dobry Ojciec, Pan wszechświata, któremu należy się cześć i chwała.

Pieśń charakteryzuje klasyczna forma:

  • wiersz sylabiczny (7+6),
  • czterowersowa budowa strofy,
  • przejrzysty układ rymów (aa bb),
    budowa wersów zgodna z rozkładem zdań lub jego części (wiersz meliczny),
  • przerzutnie, zdania pytające oraz urozmaicające wers zdania wtrącone,
  • wykorzystane zostały różnorodne środki stylistyczne, np. apostrofa (zwrot do Boga, podkreśla modlitewny charakter pieśni) , epitety (np. Hojne dary”), ożywienie (np. „Wiosna rodzi, lato chodzi, zima wstawa), pytanie retoryczne (np. Czego chcesz od nas Panie..”), wykrzyknienia (np. „Bądź na wieki pochwalon”).