Eleaci

Eleaci

zwolennicy greckiej szkoły filozo­ficznej (VI-V w. p.n.e.), której siedziba mieściła się w Elei. E. głosili, że ruch jest złudzeniem, albowiem byt jest niezmienny.

Przedstawiciele:

 Parmenides

(ok. 54o-ok. 450 p.n.e.),

Filozof grecki, najsłynniejszy przedstawiciel eleatów. Z zachowanych fragmentów jego poematu O naturze można wnioskować, że przeprowadził rozróżnienie między prawdą a zwodniczym mniemaniem związanym ze światem pozoru. Uczyniwszy z tautologii „byt jest, niebytu nie ma” podstawową zasadę metafizyczną twierdził, że prawda polega na rozróżnianiu bytu i niebytu. Po­nieważ nie można sprawić, aby „z niebytu zrodziło się cokolwiek”, byt, jego zdaniem, jest wieczny i niezmienny. Z tego względu w tradycji przeciwstawia się filozofię Parmenides myśli Heraklita.

 

 Zenon z Elei

 (ok. 49o-ok. 430 p.n.e.)

Filozof grecki, uczeń Parmenidesa. Uporzą­dkował wypowiedzi mistrza, wykazywał, że ruch jest złudzeniem. Arystoteles w Fizyce relacjonuje jego główne dowody, z których najsłynniejszy jest paradoks Achillesa i żół­wia. Zakładając, że przestrzeń jest podzielna w nieskończoność Zenon z Elei twierdził, że szybkonogi Achilles nigdy nie prześcignie żół­wia, ponieważ kiedy dotrze do punktu, w którym był żółw, ten będzie już kawałek dalej, i tak w nieskończoność (paradoks ten często odtwarzają uczniowie, kiedy stają przed problemem ciał poruszających się z różnymi prędkościami).

Zenon z Elei twierdził również, że ruch i spoczynek są identyczne, ponieważ strzała wypuszczona z łuku i będą­ca w ruchu jest tam, gdzie jest, zawsze tożsama z sobą, a więc jest w spoczynku.

Ponadto ruch jako zmiana jest niemożliwy, gdyż zmiana musiałaby polegać na tym, że coś, co się porusza, nie byłoby ani tym, czym było, ani tym, czym będzie, a coś takiego nie istnieje. Wydaje się, że ta uporczywość w ne­gowaniu ruchu miała na celu unieważnienie świadectwa zmysłów, żeby mocniej uargumentować trwałość substancji.