„Głos wewnętrzny” Zbigniewa Herberta

  • Wiersz zaliczany do liryki filozoficzno-refleksyjnej.
  • Zbudowany z nieregularnych 16 zwrotek.
  • Wiersz bez rymów (wiersz biały).
  • Ilustruje relacje człowieka z jego sumieniem.
  • Wypowiedzi sumienia znalazły się w osobnych wersach.
  • Podmiot liryczny, w utworze nie został dokładnie przedstawiony, może to być każdy z nas) przedstawia swoje zachowania wobec głosu sumienia.
  • Niby prowadzi dyskusję, choć tak naprawdę lekceważy swe sumienie, jego głos jest mu obojętny, traktuje go jako najsłabsza część samego siebie.
  • Dialog ma pobudzić odbiorce do refleksji nad własnym sumieniem i stosunkiem do niego.
  • Analizując sytuację Herbert wykorzystał ironię, poeta umniejsza niejako rolę sumienia, pokazując skutki jego lekceważenia.
  • Wiersz napisany został prostym językiem, przypominającym język potoczny, bez ozdobników artystycznych.

mój głos wewnętrzny
niczego nie doradza
niczego nie odradza

nie mówi ani tak
ani nie

jest słabo słyszalny
i prawie nieartykułowany

nawet jeśli się bardzo głęboko pochyli
słychać tylko oderwane
od sensy sylaby

staram się go nie zagłuszać
obchodzę się z nim dobrze

udaję że traktuję go na równi
że mi na nim zależy

czasami staram się z nim nawet rozmawiać
– wiesz wczoraj odmówiłem
nie robiłem tego nigdy
teraz też nie będę

– glu – glu
– no więc sądzisz
że dobrze zrobiłem

– ga –go –gi
-dobrze że się zgadzamy
– ma – a
– no a teraz wypocznij
jutro znów pogadamy

nie jest mi na nic potrzebny
mógłbym o nim zapomnieć

nie mam nadziei
trochę żalu
gdy leży tak
przykryty litością
oddycha ciężko
otwiera usta
i stara się podnieść
bezwładną głowę