„Iliada” – epos Homera

Grecki epos bohaterski, wraz z „Odyseją” przypisywany Homerowi. Powstał w Grecji około VIII wieku p.n.e. Liczy 15537 wierszy (heksametrów), podzielonych przez uczonych aleksandryjskich na 24 księgi (pieśni). Utwór nawiązuje do mitu o wojnie trojańskiej, Homer przedstawia 49 dni z dziesiątego roku wojny, którą Grecy,  dowodzeni przez Agamemnona, prowadzili z Trojanami. Jej powodem było porwanie przez Parysa (trojańskiego królewicza) pięknej Heleny, żony Menelaosa, władcy Sparty.

„Iliada” przedstawia epizod  wojny trojańskiej, ilustrując przyczyny, przebieg i skutki gniewu Achillesa.   Ten najdzielniejszy z dzielnych odmawia udziału w walce, czym sprowadza na Greków liczne nieszczęścia. Powodem jego gniewu było odebranie mu branki Bryzeidy, a później tragiczny pojedynek  Hektora (syna króla Troi – Priama) z  Patroklesem, w trakcie którego ponosi śmierć  Strata przyjaciela skutkuje powrotem Achillesa do walki i pojedynku z Hektorem.

Zabija Hektora, co powoduje, że do obozu wrogów przybywa sam król Priam, prosząc o zwrot ciała syna. Wzruszony słowami i odwagą króla Achilles zezwala na pochówek swego przeciwnika.

Obaj bohaterowie – Achilles i Hektor – to rycerze wyjątkowo odważni, nieugięci, ambitni, żadni sławy, mężni, a jednocześnie zapalczywi i namiętni.  Obaj sa obdarzeni nadludzką siłą, ale też i urodą. Właściwie sami nie decydują o swym losie, bowiem  wplątało się w ich życie fatum i bogowie, którzy sprzyjają swym ulubieńcom, szkodząc przeciwnikowi.

Homer w „Iliadzie” przedstawił panoramiczny obraz wojny, mamy wiec bohaterów, pojedynki, opis religii, obyczajów i porządku społecznego. Świat realny (opisy sytuacji, wydarzeń, sceny batalistyczne, śmierć bohaterów)  przenika fantastyka i niezwykłe przedstawienie emocji i uczuć bohaterów.

Styl „Iliady” jest patetyczny, poważny i podniosły, nazywany nieraz wysokim, charakterystycznym  dla bohaterskich pieśni. Utwór Homera znajduje się na wysokiej pozycji kanonu światowego dziedzictwa.