Język a kody zwierzęce

  • Język ludzki należy do grupy systemów komunikacyjnych, ukształtowanych przez organizmy żywe, bytujące w tym samym środowisku.
  • Kodem analogicznym jest np. tzw. język pszczół.
  • Różnice sprowadzają się do sposobu przekazywania informacji:
    • „język pszczół” to kod głównie ruchowy (tzw. taniec),
    • język ludzi wykorzystuje akustyczną drogę przekazu, co zapewnia mu nieograniczone możliwości tworzenia i różnicowania znaków.
  • Kolejna cecha różniąca to zakres funkcji kodu:
    • „język pszczół” służy wyłącznie potrzebom biologicznym,
    • jest to także nadrzędna rola języka ludzkiego, ale w konkretnych wypowiedziach mogą być przekazywane wiadomości, ktore nie służą bezpośrednio sprawom bytowym,
    • treści wyrażone w ludzkim języku są nieporównywalnie bogatsze i odpowiednio do tego struktura ich jest bardziej skomplikowana.
  • Trzecią właściwością różniącą jest fakt, że:
    • w kodzie zwierzęcym każdy znak to komunikat całościowy, niepodzielny,
    • powiadomienie w języku ludzkim ma charakter złożony, jest podzielne na mniejsze odcinki znaczące, czyli wyrazy,
    • daje to możliwość nieograniczonej kombinacji tych „cegiełek” i produkowanie kolejnych nowych wypowiedzi.
  • Bezpośredni związek kodu zwierzęcego z potrzebami biologicznymi sprawia, że można w nim przekazać tylko informację aktualną, dotycząca stanu „tu i teraz”.
  • Język ludzki jest bardziej abstrakcyjny i umożliwia przekazanie wiadomości o zjawiskach odległych w czasie i przestrzeni, a nawet całkowicie fikcyjnych.
  • Odmienne właściwości obu kodów wynikają z kolejnej różnicy miedzy nimi:
    • w kodzie pszczół między formą przekazu a jego treścią istnieje związek, znaki stanowią odwzorowanie zjawisk rzeczywistości, pszczoła tańcząc rysuje swoistą „mapę” okolicy, wskazuje kierunek lotu i położenie miododajnych pół,
    • znaki języka ludzkiego nie naśladują zjawisk, ale je symbolizują, mają charakter konwencjonalny, daje to nieporównywalnie większe możliwości tworzenia znaków, bo uniezależnia je od właściwości oznaczanych przez nie przedmiotów realnych.
  • Język ludzki jest najbogatszym i najbardziej elastycznym spośród kodów, można w nim wyrazić praktycznie każdą treść.
  • Te nieograniczone możliwości przekazu zapewniają językowi następujące właściwości:
    • akustyczny sposób przesyłania informacji,
    • podzielność komunikatu na mniejsze, wymienne elementy znaczące,
    • konwencjonalność znaków.