Język ogólny a język literacki

  • Język ogólny, nazywany także ogólnopolskim, jest odmianą języka narodowego.
  • W przeciwieństwie do odmian regionalnych i środowiskowych, język ogólny upowszechniany jest przez szkołę, administrację, literaturę, media.
  • Zmienia się jednak ta sytuacja, na Kaszubach dzieci i młodzież uczą się kaszubskiego (mówią po kaszebsku), mają też możliwość zdawania tego języka na egzaminie maturalnym.
  • Język ogólny daje możliwość porozumiewania się we wszystkich dziedzinach, jest bowiem najbardziej uniwersalnym środkiem komunikacji, jest też językiem oficjalnym, obowiązującym na terenie naszego kraju.

  • Nazywany jest także językiem literackim, a warto wspomnieć, że kształtuje się  on już od kilku stuleci (XIV/XV wiek), czyli od czasu pojawienia się pierwszych tekstów pisanych po polsku.
  • Język literacki to język warstw wykształconych danego społeczeństwa, utrwalony w literaturze i używany we wszystkich dziedzinach życia kulturalnego.
  • Język literacki rozwija się zwykle na podłożu dialektu tej dzielnicy kraju, która odgrywa dominującą rolę w życiu kulturalno-politycznym jego narodu.

  • Pochodzenie polskiego języka literackiego jest jednak sprawa dyskusyjną.
  • W dziejach Polski trzy dzielnice były kolejno siedzibami najwyższych władz państwowych (Gniezno = Wielkopolska, Kraków = Małopolska, Warszawa = Mazowsze).
  • W związku z tym w polskim języku literackim stwierdza się wiele cech słownikowych, fonetycznych i gramatycznych dialektu wielkopolskiego, ale sa także właściwości dialektu małopolskiego, a także (choć w najmniejszym stopniu) dialektu mazowieckiego.
  • Język literacki stale się rozwija i doskonali, zajmując nadrzędną pozycję wobec dialektów.