Krystyna Krahelska
Pseudonim „Danuta”
(24 marca 1914, Mazurki, Białoruś – 2 sierpnia 1944, Warszawa)
- Polska poetka, harcerka, pielęgniarka, żołnierz Armii Krajowej, uczestniczka Powstania Warszawskiego.
- Pochodziła z rodziny o tradycjach narodowowyzwoleńczych.
- W 1926 roku zamieszkała z rodziną w Brześciu, była uczennicą gimnazjum im. Romualda Traugutta, tam też wstąpiła do Związku Harcerstwa Polskiego, gdzie prowadziła gromadę zuchów.
- Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego, rozpoczęła studia na Wydziale Geografii, ostatecznie skończyła etnografię.
- Od 13 roku życia Krystyna pisała wiersze.
- Uczyła się śpiewu, bardzo lubiła śpiewać, w tym także klasyczne arie operowe.
- Początek wojny zastał ją w rodzinnych Mazurkach, ale już 4 wrześnian była w stolicy i pomagała mieszkańcom.
- Wstąpiła do Związku Walki Zbrojnej, potem do AK, używała pseudonimu „Danuta”. Czynnie działała w konspiracji.
- Była kurierką i łączniczką, przewoziła prasę, dokumenty, broń i amunicję.
- W latach 1943-44 pracuje jako pielęgniarka w szpitalu we Włodawie, opiekowała się chorym ojcem, nie rezygnując z pracy konspiracyjnej.
- Latem 1944 roku Krystyna wraz z rodzicami zamieszkała w Krakowie, ale szybko wróciła do Warszawy.
- W chwili wybuchu powstania (1 sierpnia 1944 roku ) została sanitariuszką kadrowego dywizjonu 7 pułku ułanów lubelskich, plutonu 1108. Brała udział w walkach o drukarnię i redakcję „Nowego Kuriera Warszawskiego”.
- W trakcie walki starała się pomóc rannym żołnierzom i została trzykrotnie postrzelona w płuca. Niemożliwe był jej zabranie z pola walki i leżała tam kilka godzin, kiedy to się udało była nieprzytomna i wkrótce, po operacji, odeszła.
- Autorka wielu popularnych pieśni Polski Walczącej, w tym najbardziej znanej „Hej chłopcy, bagnet na broń!”.
- Dała twarz Syrence warszawskiej, a pomnik stanął nad Wisła w sierpniu 1939 roku.
