Pascal Blaise

Blaise Pascal

(1623-1662)

Francuski matematyk, fizyk, miał znaczący wkład w konstrukcję mechanicznych kalkulatorów, a także mechanikę płynów, sprecyzował terminy ciśnienia i próżni, był również filozofem, poszukującym religijnego uzasadnienia sensu życia człowieka.

Dokonywał rozumowej analizy wiedzy uznał , że – paradoksalnie – sam rozum prowadzi do wyparcia się rozumu, gdyż skłania człowieka do zadawania pytań o tajemnice, których sam nie jest w stanie rozwiązać. Rozwiązanie tej sprzeczności możliwe jest dzięki zdolności poznania rzeczywistości nadprzyrodzonej i dzięki wierze.

Łączył racjonalizm  z irracjonalizmem

Swoje rozważania na ten temat zawarł w „Myślach” (1670).

Pascal od refleksji filozoficznej doszedł do mistyki, którą w epoce baroku ceniono jako dar przeżywania bezpośredniej łączności z Bogiem.

Jego refleksje to przykład filozoficznych antynomii barokowych, np:

  • nieskończoność świata – ograniczoność człowieka,
  • porządek rozumu – ład serca,
  • grzech – cnota postępowania,
  • dusza (wnętrze) – ciało człowieka,
  • wielkość jednostki – kruchość i małość czynów człowieka,
  • namiętności ludzkie – dążenia do łaski Bożej.

Uważa, że tylko wiara może zapewnić człowiekowi szczęście.

Podkreślał, że tragizm człowieka wynika z tego, że jako jedyne stworzenie ma rozum, który jednak nie potrafi udzielić odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące sensu życia.