KWESTIE POLITYCZNE
|
PATRIOCI
|
KONSERWATYŚCI
|
Stosunek do prac Sejmu Wielkiego |
Aprobata
- widzą w nich ratunek dla Polski,
- „Wskrzeszają mądrą wolność, skracają swawole” (Podkomorzy).
|
Negacja
- niechęć, nieufność, sprzeciw wobec wszelkich zmian,
- założenie, że wszystko stare jest dobre.
|
Sejm gotowy |
Należy wprowadzić sejm gotowy
- powinien się zbierać na sesje w regularnych odstępach czasu,
- powinien podejmować ważne zarządzenia, realizujące aktualne potrzeby.
|
Sejm powinien być zwoływany nie częściej niż raz na 2 lata
- powinien obradować dłużej niż 6 tygodni, zajmować się skumulowanymi potrzebami.
|
Przymierze polityczne |
- Uznanie słuszności przymierza zawartego z Prusami, dzięki któremu Polska została zabezpieczona przeciw agresji ze strony innych mocarstw,
- Układ z Prusami jest słuszny, gdyż opiera się na wspólnych korzyściach,
- Oba państwa łączy wspólny wróg – Rosja.
|
- Ne podoba im się układ z bliskim sąsiadem,
- Gadulski jest przeciwny aktywności politycznej Polski.
- Opowiada się za przymierzem z jakimś odległym państwem (np. Hiszpanią czy Ameryką), z którymi nie łącza Polski żadne interesy.
|
Prawa człowieka i obywatela |
- Prawo wolności osobistej, wolności millennia i prawo własności jako podstawowe zasady.
- Szacunek w stosunku do wszystkich stanów społecznych.
|
- Szlachta ma górować nad innymi stanami.
- Każdy szlachcic może wszelkimi sposobami dążyć do uzyskania własnych korzyści.
- Nie musi się w ogóle obawiać kary.
|
Liberum veto |
- Zniesienie prawa veta dla ukrócenia samowoli szlacheckiej i zrywania sejmów, a przez to brak możliwości wprowadzania zarządzeń.
- Liberum veto jako przyczyna upadku Polski.
- „To ten nieszczęsny nierząd, to sejmów zrywanie// kraj zgubiło, ściągnęło obce panowanie” (Podkomorzy).
|
- Starosta traktuje je jako symbol wolności szlacheckiej.
Uważa, że każdy może robić co mu się podoba baz względu na dobro ogółu.
- Próba zniesienia liberum veto to dla niego wprowadzenie rządów absolutnych i despotycznych.
|
Sukcesja tronu |
- Popierają projekt zniesienia wolnej elekcji.
- Opowiadają się za wprowadzeniem dziedziczności tronu.
- Ma to zapobiec bezprawiu i przekupstwu w czasie bezkrólewia i zapewnić stabilizację polityczną.
|
- Starosta zdecydowanie popiera wolną elekcję.]
- Uważa, że zapewnia każdemu szlachcicowi równe prawo wyboru.
- Elekcja przynosi możliwość wzbogacenia się , gdyż walczący o tron magnaci chętnie kupują każdy głos.
|
Edukacja |
- Podkreślają rolę wykształcenia jako znajomości politycznych błędów i wyciągania konsekwencji.
- Niezbędna konieczność posiadania wiedzy na temat innych państw, by brać to co dobre, odrzucać złe sprawy.
- Unikanie bezmyślnego naśladownictwa.
|
- Nauka nie jest potrzebna do niczego.
- Gadulski krytykuje Komisję Edukacji Narodowej.
- „Ja, co nigdy nie czytam lub przynajmniej mało// Wiem, że tak jest najlepiej, jak przedtem bywało” (Gadulski).
|
Wojsko |
- Walczą o większą liczebnie armię.
- Uważają, że jest to podstawa niezależności Polski od obcych mocarstw.
- Uznają konieczność ponoszenia ofiar, płacenia przez szlachtę podatku na ten cel.
|
- Nie chcą silnej Polski.
- Nie martwi się możliwością obcych interwencji.
- „Obce wojsko jak wkroczy , to wszystko pogodzi” (Starosta).
|
Sprawa chłopska |
- Niektórzy uwłaszczają swych poddanych dając im wolność (Podkomorzy).
|
- Nie chcą zmian, postępowanie innych, dających chłopom wolność, ich oburza.
- „Do czego to znów przypiąć te ich uwolnienie// To tylko waćpan robisz dla drugich zgorszenie” (Starosta).
|
Rola posła |
Poseł:
- „powinien wprzódy myśleć”,
- jego wystąpienia powinny zawsze mieć na celu dobro ojczyzny,
- wszystkie decyzje powinny być rozważone pod każdym względem,
- trzeba słuchać mądrzejszych, słuszne racje popierać (Podkomorzy)
|
Poseł:
- „gadać powinien”,
- mówi mówić wiele, bez względu na sens jego wypowiedzi,
- powinien upierać się przy swojej racji,
- nie brać pod uwagę zdania innych (Starosta).
|