Poziomy funkcjonowania języka

Wg  Zdzisława Cackowskiego wyróżnić można 4 poziomy funkcjonowania języka, stosunku języka do myślenia i myśli:

  1.  Wyrażanie i tworzenie myśli, to sprzężenie przedstawia obraz obwodu koła, na którym żaden punkt nie jest uprzywilejowany, a samo wyrażani myśli jest zarazem jej tworzeniem.
  2. Ukrywanie myśli, może być z bardzo różnych powodów, np. obyczajowych, religijnych, ideologiczno-politycznych, ekonomicznych , militarnych lub moralnych.
  3. Ukrywanie pustki myślowej,  dzieje się tak ze strachu przed ujawnieniem własnej ignorancji, niewiedzy, niezrozumienia.
  4. Słowotok, czyli całkowita asemantyczność, gadanina, która żadnej myśli nie wyraża, żadnej myśli nie ukrywa, ne ma w niej tez działań maskujących pustkę myślową.

 

Z. Cackowski, Myślenie i język, [w]Adamczyk M. (red.), Wykłady inauguracyjne wygłoszone we Wszechnicy Świętokrzyskiej w 25. leciu uczelni (1994-2019), Kielce 2019, 31-43.