Polska literatura to nie tylko emigracja, wielu twórców rezydowało w kraju, choć przypisuje im się mniejsze znaczenie niż tym emigracyjnym. Tworzyli w różnych zaborach, a określa sie ich ogólnym mianem „poeci krajowi romantyzmu”, a jako kryterium rozróżniające wskazuje się środowisko i terytorium.
Autorzy tej grupy podejmowali tematykę narodową, łącząc ją z problematyka społeczną, uważali bowiem, że walka o niepodległość to także walka o wyzwolenie społeczne. Stanowisko takie prezentował np. dziennikarz, publicysta Henryk Kamieński, autor „O prawach żywotnych narodu” (1844).
Bardzo podobne stanowisko prezentowali:
- Seweryn Goszczyński,
- Wincenty Pol,
- Ryszard Berwiński,
- Gustaw Ehrenberg,
- Mieczysław Romanowski.
Wymienieni poeci służyli ojczyźnie piórem, ale także i walką orężną.