Równoważnik zdania to wypowiedzenie, które nie zawiera osobowej formy czasownika, w niektórych przypadkach funkcję pełni bezokolicznik lub imiesłów (np. Nie parkować).
Równoważnik zdania można zazwyczaj przekształcić w zdanie, poprzez dodanie brakującego czasownika, np. „Echo Dnia”, poproszę „Echo Dnia”.
Równoważniki są stosowane najczęściej w ogłoszeniach , napisach ostrzegawczych czy nagłówkach prasowych, używane są również w języku potocznym, kiedy przekazuje się jakieś informacje we formie skróconej, np. Pożar, Nareszcie dom.
Cele stosowania równoważników zdań to przede wszystkim:
- oszczędność językowa,
- uwydatnienie czegoś, mocniejsze zaakcentowanie, uwypuklenie,
- emocjonalne zabarwienie wypowiedzi.
Imiesłowowy równoważnik zdania to wypowiedzenie, w którym imiesłów przysłówkowy występuje jako część zdania złożonego podrzędnie, okolicznikowego, np. Wracając ze szkoły, widziałem strajkujących, Myśląc o rodzinie, wzruszał się głęboko, Sprawdziwszy stan konta, przeraził się nie na żarty.
Nie wszystkie zdania podrzędne mogą być przekształcone w imiesłowowy równoważnik zdania. By tak się stało imiesłów w zdaniu podrzędnym i orzeczenie w zdaniu nadrzędnym muszą odnosić się do tego samego podmiotu.
W przypadku imiesłowu przysłówkowego współczesnego czynności wyrażone imiesłowem i orzeczeniem w formie osobowej, muszą być jednakowe i przebiegać w podobnym czasie, np. Siedząc w ławce, przypatrywała się nauczycielce.
Imiesłów przysłówkowy uprzedni wskazuje zawsze czynność przeszłą, wcześniejszą niż czynność zdania głównego, np. Napisawszy list, poszedł wrzucić go do skrzynki.