„Uczę się ciebie, człowieku” Jerzego Lieberta

  • Wiersz z gatunku liryki refleksyjnej, tematyce filozoficznej.
  • Poeta nazwał utwór „Kołysanka jodłowa”.
  • Pochodzi z tomu „Poezje” z 1934 roku.
  • Opisuje proces „uczenia się człowieka”, czyli powolnego poznawania natury ludzkiej, zdobywania informacji jaki naprawdę jest człowiek.
  • Podmiot liryczny nie ukrywa, że jest to trudna nauka, która bywa źródłem radości, a także i cierpienia.
  • Droga, która przebywa się  prowadzi od zaufania i wiary do utraty nadziei i momentów załamania.
  • Mimo to podmiot jest pewien, że każde uczucie stanowi pewne doświadczenie, ale nie zmienia miłości do człowieka.
  • Człowieczeństwo polega na zdobywaniu i rozumieniu  wszelkich uczuć dotyczacych innych ludzi.
  • Składa się z trzech – czterowersowych strof.
  • Wersy mają po 8 i 9 sylab.
  • Poeta zastosował rymy przeplatane.
  • Nie jest jasno określony podmiot liryczny ani adresat wiersza.
  • Podmiot liryczny jest wobec adresata życzliwy, wyrozumiały, serdeczny, ciepły i otwarty na jego poznanie.
  • Przedmiotem rozważań jest człowiek i jego natura.
  • Utwór obrazuje próbę (nieustającą ) poznania siebie.
  • Podkreśla, że to zadanie niezwykle trudne, bo człowiek to istota skomplikowana.
  • Mimo trudności „uczenie się człowieka” daje wiele satysfakcji.
  • Poeta wykorzystał środki artystyczne, m. in. apostrofę (np. „uczę się ciebie, człowieku”), przenośnie (np. „O świcie nadzieją zakwita, Pod wieczór niczemu nie wierzy”), epitety (np. „ranne wesele”).

Uczę się ciebie, człowieku.
Powoli się uczę, powoli.
Od tego uczenia trudnego
Raduje się serce i boli.

O świcie nadzieją zakwita,
Pod wieczór niczemu nie wierzy,
Czy wątpi, czy ufa — jednako —
Do ciebie człowieku należy.

Uczę się ciebie i uczę
I wciąż cię jeszcze nie umiem —
Ale twe ranne wesele,
Twą troskę wieczorną rozumiem.