„Wypełnić czytelnym pismem” Stanisława Barańczaka

  • Utwór z tomu „Jednym tchem”, z 1970 roku.
  • Przykład liryki sytuacyjnej.
  • Stanowi tekst ciągły, wersy są różnej długości, brak rymów.
  • Stylizowany jest na ankietę.
  • Składa się z szeregu pytań.
  • Tytuł brzmi tak samo jak adnotacje na drukach urzędowych.
  • Język przypomina wypowiedzi urzędnicze, zbiurokratyzowane.
  • Tematem jest życie w państwie totalitarnym.
  • Podmiotem lirycznym jest człowiek, który musi wypełnić ankietę personalną.
  • W czasach słusznie minionych wypełniało się mnóstwo ankiet, a ludzie mieli wrażenie ciągłej inwigilacji.
  • Wiersz oddaje atmosferę życia pod rządami komunistów, kiedy królowała obłuda i kłamstwo..
  • Poeta wykorzystał przede wszystkim przenośnie , np. „Skąd czerpie środki utrzymania się w ryzach nieposłuszeństwa?”, a także bezosobowe zwroty.

Urodzony? (tak, nie; niepotrzebne
skreślić); dlaczego „tak”? (uzasadnić); gdzie?
kiedy? po co? dla kogo żyje? z kim się styka
powierzchnią mózgu? z kim jest zbliżony
częstotliwością pulsu? krewni za granicą
skóry? (tak, nie); dlaczego „nie”?
(uzasadnić); czy się kontaktuje
z prądem krwi epoki? (tak, nie); czy pisuje listy do
samego siebie? (tak, nie); czy korzysta
z telefonu zaufania (tak,
nie); czy żywi
i czym żywi nieufność? Skąd czerpie
środki utrzymania się w ryzach
nieposłuszeństwa? czy jest
posiadaczem majątku
trwałego lęku? znajomość obcych
ciał i języków? ordery, odznaczenia,
piętna? stan cywilnej odwagi? czy zamierza
mieć dzieci (tak, nie); dlaczego
„nie”?