Wyrazy równoznaczne i bliskoznaczne

  • W języku polskim istnieje stosunkowo nieliczna grupa wyrazów jednoznacznych.
  • Są to różne wyrazy o tożsamej treści u zakresie.
  • Mogą być one używane wymiennie bez  naruszenia znaczenia zdań.
  • Ich przykłady to: auto-samochód, kartofel – ziemniak, fonetyka- głosownia, wybrane spójniki, np. bo, ponieważ, gdyż.

  • Znacznie więcej jest wyrazów bliskoznacznych, czyli synonimów.
  • Mają one podobne znaczenie, ale różnią się w pewnym stopniu zakresem użycia i barwą uczuciową.
  • Synonimy klasyfikuje się jako synonimy znaczeniowe (np. chudy, szczupły, wychudły), synonimy stylistyczne (np. brzydki, wstrętny, ohydny), synonimy bliższe i dalsze (np. biec-pędzić, iść – wlec się).
  • Nie zawsze można zastąpić sobą poszczególne synonimy, np. człowiek może być szczupły lub chudy, książka juz na pewno nie.
  • W funkcji synonimów występują zarówno pojedyncze wyrazy, jak i związki wyrazowe (np. przegrać- ponieść porażkę).
  • Właściwe zastosowanie synonimów pozwala w wypowiedzi (ustnej i pisemnej) uniknąć powtórzeń.