Emile Édouard Charles Antoine Zola
(2 kwietnia 1840, Paryż, Francja – 29 września 1902, Paryż, Francja)
Powieściopisarz francuski, eseista, dziennikarz, krytyk sztuki.
Pochodził z rodziny włoskich emigrantów.
Znał malarza Paula Cézanne’a, z którym przyjaźnił się całe życie.
Twórca dwudziestotomowego cyklu powieściowego Rougon-Macquartowie. Jest to historia naturalna i społeczna rodziny za czasów Drugiego Cesarstwa (1871-1893), w skład wchodzi także „Nana” (1880).
Zola w swoim cyklu wykorzystał tzw. metodą scjentystyczną, starając się w sposób naukowy (postrzegany jako skrajnie obiektywny) „objaśniać” świat. Bohaterowie Zoli są mocno uwikłani w dziedziczone po przodkach skłonności.
Znanym wydarzeniem w życiu Zoli był fakt obrony Alfreda Dreyfusa, francuskiego oficera oskarżonego o zdradę, w jego sprawie pisarz zwracał się do samego prezydenta.
Umarł w tajemniczych okolicznościach, zatruty tlenkiem czadu, nigdy tego przypadku dokładnie nie zbadano, dlatego być może krążyło wiele niesamowitych teorii na ten temat.
Podstawowe założenia naturalizmu sformułował w rozprawie teoretycznej pt. „Powieść eksperymentalna”. Pisał: “Naturalizm w literaturze jest to zwrot do natury i człowieka, bezpośrednia obserwacja, dokładna anatomia, przyjmowanie i malowanie istotnego stanu rzeczy”. Jednak najdoskonalszy obraz naturalizmu znajdujemy w jego dziełach, powieściach“Germinal”, “Nana”.
Najważniejsze u E. Zoli:
- człowiek, częścią natury,
- walka o byt w społeczeństwie,
- powieść – dokument,
- „fotografia” rzeczywistości,
- punkt widzenia bohatera,
- brutalizm obrazowania,
- autentyczny język bohaterów.