„Brzózka kwietniowa” Juliana Tuwima

  • Wiersz z gatunku liryki opisowej.
  • Składa się z trzech czterowersowych zwrotek.
  • Liczba sylab w wersach jest taka sama (8), co determinuje rytmiczność i lekkość utworu.
  • Występują rymy dokładne i niedokładne.
  • Tematem wiersza jest mała delikatna brzózka, bezbronne drzewko.
  • Na razie to maleństwo, ale przed nią obowiązki prawdziwej dużej brzozy.
  • I choć nastąpi to za wiele lat podmiot liryczny zastanawia się jak brzózka spełni to zadanie.
  • Twórca ożywił i uosobił przyrodę, zachowuje się bowiem jak człowiek.
  • Podmiot liryczny nie pokazuje się czytelnikowi, skrywa się za przedstawiona sytuacją.
  • Poznajemy go poprzez jego obserwacje i uczucia (wzruszenie, zdumienie, fantazja).
  • Podobnie adresat nie jest jasno określony.
  • Utwór ma charakter symboliczny, brzózka to przenośne pokazanie dzieciństwa, a późniejsze przewidywania to dorosłość.
  • Wiersz o przyrodzie jest też wierszem o życiu.
  • Występują środki artystyczne,  m. in. epitety (np. „leśne niebo”), przenośnie (np. „obłoczek przezroczysty z leśnego nieba spłynął”), zdrobnienia (np. „listki”, „brzózka).

To nie liście i nie listki,
Nie listeczki jeszcze nawet –
To obłoczek przezroczysty,
Pozłociście zielonawy.

Jeśli jest gdzieś leśne niebo,
On z leśnego nieba spłynął,
Śród ogrodu zdziwionego
Tuż nad ziemią się zatrzymał.

Ale żeby mógł zzielenieć,
Z brzozą się prawdziwą zmierzyć,
Ściemnieć, smugę traw ocienić –
– Nie, nie mogę w to uwierzyć.