Brak grafiki
Epoki

Wynalazki XIX wieku

Wiek XIX to czas zmian i wynalazków, zmieniających życie całych społeczeństw: wykorzystanie pary wodnej, co stało się bodźcem do ewolucji przemysłowej, szerokie zastosowanie węgla kamiennego jako paliwa (dzisiejsza zmora! smog!), pierwszy parowóz (1804), pierwsza linia […]

Brak grafiki
Epoki

Wyobraźnia poetycka

Pojęcie stosowane przez teoretyków literatury. Funkcjonuje już od XVII wieku. Oznacza wewnętrzną, niepoddaną rozumowi siłę twórczą. Ma ona moc odsłaniania porządku świata. Nazywana jest też „królową zdolności”.

Brak grafiki
Twórcy i ich biogramy

Wyspiański Stanisław

Stanisław Mateusz Ignacy Wyspiański (15 stycznia 1869, Kraków –  28 listopada 1907, Kraków)   Polski dramaturg, poeta młodopolski, malarz, grafik, ilustrator, architekt, projektant mebli, scenografii, kostiumów teatralnych, wnętrz świeckich, twórca polichromii i witraży w kościele […]

Brak grafiki
Epoki

Wyznacznik konwecji symbolicznej

Symbolizm to klucz do rzeczywistości trudnej dla ludzkiego poznania, wyróżniki (składowe) to: wieloznaczność, kreowanie niedomówień, tworzenie nastroju, sugerowanie, baśniowe obrazowanie, alegoria, metafory.

Brak grafiki
Epoki

Wyznanie

Swoisty typ wypowiedzi literackiej. Charakterystyczny m. in. dla liryki romantycznej kształtowanej na zasadzie zwierzeń w ramach monologu lirycznego. W bardziej dosłownym rozumieniu tego pojęcia wyznanie jest jedną z odmian literackiej autobiografii. Pierwowzorem tego typu utworu […]

Brak grafiki
Epoki

Wzorce osobowe w polskiej literaturze Renesansu

Twórcy renesansowi tworzyli wzorce osobowe, które wiązały się z ich doświadczeniami osobistymi. Jan Kochanowski był w swoim życiu żakiem, dworzaninem (sekretarzem królewskim), ziemianinem, ale zawsze także humanistą, poetą i patriotą. Poeta opisał te liczne zajęcia […]

Brak grafiki
Epoki

Wzorce osobowe świętych w literaturze

Literatura wykształciła dwa wzorce osobowe świętych: Święty asceta, który rezygnuje z majątku, a żyjąc w ubóstwie znosi wszelkie upokorzenia i męki w imię miłości do Boga, Święty bojownik, który z niewiernymi walczy w obronie wiary […]

Brak grafiki
Epoki

Wzorce patriotyczne [w romantyzmie i nie tylko]

Najbardziej znane utwory romantyczne to: „Reduta Ordona”, „Śmierć pułkownika”, „Sowiński w okopach Woli”, cykl „Pieśni Janusza”. To na nich opierały się polskie stereotypy patriotyzmu wpajane wielu pokoleniom młodzieży. S a to wzorce ukazujące piękną i […]

Brak grafiki
Epoki

XX-lecie międzywojenne (kilka słów wstępu)

Granice tej epoki ustaliła historia 1918-1939. Epoka stosunkowo krótka,ale bogata w wydarzenia historyczne, literackie, filozoficzne i artystyczne. I wojna światowa odcisnęła się na psychice i życiu  ludzi, a jej skutki na dalszej historii świata, są to […]

Brak grafiki
Epoki

Yellow press

Popularny w krajach anglosaskich sposób nazywania jednej z odmian prasy brukowej. Dotyczy piśmiennictwa bazującego na sensacjach, skandalach i nie zawsze sprawdzonych informacjach. Prasa drukowana celem wywołania ekscytacji w gronie czytelników.