Dźwięki mowy

Dźwięki mowy to głoski, najmniejsze cząstki wyrazu, które słyszymy i mówimy, powtarzające się w toku mowy.

Głoski różnią się względem siebie cechami artykulacyjnymi i akustycznymi, a powstają na skutek pracy (ruchu) narządów mowy, kształtujących strumień wydychanego powietrza.

Podstawowy podział głosek to opierający się na stopniu zbliżenia narządów mowy, czyli:

• samogłoski, charakteryzujące się otwartym układem narządów mowy i swobodnym przepływem powietrza przez jamę ustną, są więc głoskami otwartymi, dźwięcznymi i długimi. Samogłoski klasyfikuje się ze względu na ruchy języka (poziome i pionowe) ruchy warg i pozycję podniebienia miękkiego,
• spółgłoski zaś klasyfikuje się ze względu na:

Stopień zbliżenia narządów mowy	zwarte, b, t, k, szczelinowe, w, f, z, s, sz, półotwarte, m, n, r.
Pozycję wiązadeł głosowych	dźwięczne  – b, w, d, z, dz, ż, dż, ź, dź, g, m, n, l, ł, r, j, bezdźwięczne – p, f, t, s, c, sz, cz, ś, ć, k, spółgłoski m,n, l, ł r, j są dźwięczne i nie mają bezdźwięcznych odpowiedników./
Położenie podniebienia miękkiego	ustne, nosowe – m,n, m’, n’.
Miejsce artykulacji	dwuwargowe, b, p, m, b’, m’, p, wargowo-zębowe, w, f,w’, f, przedniojęzykow0-zębowe, t, d, s, z, c, dz, n, ł, przedniojęzykowo-dziąsłowe, r, l, cz, dż, sz, ż (rz), środkowojęzykowe, ś, ź, ć, dź, ń, tylnojęzykowe, k, g, ch, k’, g’, ch’.