Historia języka polskiego

Gramatyka historyczna (diachroniczna) obejmuje swoimi badaniami język polski od najdawniejszych czasów, starając sie odtworzyć polski system językowy.Wyszczególnienie

Wyszczególnienie
Wiek XV	Traktat Jakuba Parkoszowica początkuje pierwsze zapisy form gramatycznych
1568	Pierwsza gramatyka j. polskiego , napisana po łacinie przez Piotra Statoriusa-Stojeńskiego, z opisem gramatycznym Mikołaja Reja
1594,1612	Gramatyka Wolckmara napisana w celach praktycznych, głownie dla Niemców
1618	Gramatyka Rotera, przeznaczona dla cudzoziemców, zawiera uwagi o wymowie polskich głosek
1649	Gramatyka Menińskiego, pochodzącego z Lotaryngii, kilka lat mieszka w Polsce
1770	„Gramatyka Szylarskiego „Początki nauk… to jest gramatyka języka polskiego”
1778-1783	„Gramatyka dla szkół narodowych” Onufrego Kopczyńskiego, napisana w ramach działalności KEN
1882	„pierwsze zasady gramatyki języka polskiego” J. Mrozińskiego, uznawane za wzór nowoczesnej gramatyki polskiej,
1853	Praca H. Sucheckiego, następnie A. Małeckiego „Gramatyka języka polskiego”, aktualna do początku XX wieku, funkcjonowała jako szkolny podręcznik
1883	„Historia języka polskiego” A. Kalina (Lwów 1883), zawiera opracowanie form gramatycznych do końca XVIII wieku)
1897-1927	„Systematyczna składnia języka polskiego” A. Krasnowolskiego
1922-1927	„Gramatyka polska” J. Łoś (Lwów)
1923	„Gramatyka języka polskiego” T. Benniego, J. Rozwadowskiego, H. Ulaszyna, J. Łosia, K. Nitscha, obejmuje fonetykę opisową i historyczną, słowotwórstwo, fleksję, dialektologią
1955	„Gramatyka historyczna języka polskiego” Z. Klemensiewicza, T. Lehr-Spławińskiego, S. Urbańczyka (Warszawa)
1961	„Historia języka polskiego” Z. Klemensiewicza (Warszawa)
1970	„Podstawowe wiadomości z gramatyki historycznej” W. Kuraszkiewicz (Warszawa)
1971 2006	„Gramatyka historyczna języka polskiego. S. Rosponda (Warszawa) „Gramatyka historyczna języka polskiego” Stanisław Dubisz , Krystyna Długosz- Kurczabowa (Warszawa)