Imiesłowowe równoważniki zdań podrzędnych

Imiesłów przysłówkowy (współczesny lub uprzedni) wraz z wyrazami zależnymi od niego składniowo może zastąpić zdanie podrzędne okolicznikowe w zdaniu podrzędnie złożonym.

Wracając ze szkoły, wstąpiłem do księgarni.  (Wytłuszczony człon jest imiesłowowym równoważnikiem zdania podrzędnego)

Imiesłowowy równoważnik można przekształcić w zdanie przez zastąpienie  imiesłowu osobową formą czasownika.

Gdy wracałem ze szkoły, wstąpiłem do księgarni.

Warto zwracać uwagę, by w konstrukcjach z imiesłowowym równoważnikiem zdanie podrzędnego nie popełniać błędów.

Należy pamiętać, że obowiązuje w tym przypadku zasada tożsamości podmiotów.

 

Jeśli stosowany jest imiesłów współczesny, należy pamiętać, że obie czynności musza być jednoczesne, np.

Pisząc pracę domowa, jadł śniadanie.

Jeśli używamy imiesłowu uprzedniego, pamiętajmy, że czynność wyrażona tym imiesłowem jest wcześniejsza i zakończona, np.

Przeczytawszy książkę, pożyczył ją koledze.

Zdania podrzędnego, które ma inny podmiot niż zdanie nadrzędne, nie można przekształcić na imiesłowowy równoważnik zdania, np.

Gdy szłam przez most, wiatr zerwa mi chusteczkę z głowy.

W zdaniu nadrzędnym podmiotem jest wyraz wiatr, w podrzędnym występuje podmiot domyślny (ja), dlatego tego zdania nie można przekształcić na konstrukcję z imiesłowowym równoważnikiem.