- Miłość romantyczna to jeden z najważniejszych, uprzywilejowanych tematów literackich w okresie romantyzmu, jednocześnie istotna część romantycznego stylu życia.
- Według przedstawicieli tej epoki miłość to jedyne w swoim rodzaju uczucie, niejednoznaczne, wieloaspektowe, pełne sprzeczności i namiętności, które przynosi ekstazę i cierpienie, ma charakter platoniczny i zmysłowy, unosi człowieka w nieskończoności.
- Obdarzeni wrażliwością i intuicją kochankowie osiągają jedność duchową, która sięga nawet poza grób.
- Miłość romantyczna jest przede wszystkim nieszczęśliwa.
O miłości romantycznej pisali najwięksi twórcy epoki, tworząc pary nieśmiertelnych kochanków:
- Werter i Lotta,
- Giaur i Leila,
- Gustaw i Maryla.
Sami romantycy, kochając lub będąc kochanymi, przeszli też do historii:
- Adam Mickiewicz i maryla Wereszczakówna,
- Juliusz Słowacki i Ludwika Śniadecka,
- Fryderyk Szopen i George Sand,
- Honoriusz Balzak i Ewelińa Hańska.