Stanisław Moniuszko
(5 maja 1819, Ubiel koło Mińska – 4 czerwca 1872, Warszawa)
Kompozytor, dyrygent, pedagog.
Twórca opery narodowej, tworzył muzykę do tekstów A. Mickiewicza.
Zaliczany do tzw. drugiego pokolenia romantyków, tworzył pod wpływem muzyki i tematyki ludowej.
Uczył się w Warszawie, Mińsku, Berlinie. Pisał pieśni, opery, operetki, balety.
Pracował jako organista, uczył prywatnie gry na fortepianie, zorganizował i prowadził amatorski zespół chóralny oraz orkiestrę.
Walczył o narodowy charakter utworów muzycznych, niestrudzony w zmaganiach z cenzurą.
Stworzył cykl pieśni w kilku zbiorach zwanych „Śpiewnikami domowymi”.
Odbywał wiele muzycznych podróży, podczas jednej z nich poznał Franciszka Liszta. Znał też wielu kompozytorów rosyjskich, z którymi się przyjaźnił. Stworzył polską operę narodową. Najsłynniejsze dzieła operowe to:
- „Halka” (1847),
- „Hrabina” (1859),
- „Verbum nobile” (1860),
- „Straszny dwór” (1863).
Swojej żonie (Aleksandrze Müller) oświadczył się w wieku 17 lat, a ożenił w 1840 roku, miał 10 dzieci, był niskiego wzrostu, ale wielkiej charyzmy, człowiekiem był wyjątkowo grzecznym, o dystyngowanych manierach, ponadto był bardzo skromny, zmarł nagle na atak serca, żegnało go tysiące wielbicieli, pochowany na Powązkach.