„Nie wiadomo co, czyli Romantyczność. Ballada” Antoniego Edwarda Odyńca

  • Wiersz opublikowany w zbiorze „Poezja” 1832.
  • Posiada adnotację: „Umieszczając tę balladę w zbiorze moich pism, wierny obietnicy, oświadczam: iż współautorem jej jest Juliusz Słowacki, tytuł zaś Adam Mickiewicz doradził”.
  • Wg późniejszej relacji Słowackiego wiersz powstał podczas wieczornego spaceru obu poetów , który ciemnościach straszyli się wzajemnie.
  • Składa się z 9 dwuwersowych strof.
  • Każda kończy się refrenem „Czy to pies? Czy to bies?”
  • Wiersz jest literackim żartem.
  • Fabuła  przedstawia sytuację, kiedy mężczyźni  idą drogą i w pewnym momencie dostrzegają coś, prawdopodobnie psa, który ich przestraszył.
  • Rozmyślają co to mogło być.
  • Utwór stanowi niejako ironiczną odpowiedź na modę romantyczną na niesamowite, fantastyczne historie.
  • Obaj panowie odczuwają strach, który podsuwa im niesamowite obrazy (psa biorą za diabła).
  • Tytuł kieruje czytelnika do ballady Mickiewicza, w której Karusia rozmawia z duchem ukochanego.

 

Szło dwóch w nocy z wiel­ką trwo­gą,
Aż pies czar­ny bie­ży dro­gą.
Czy to pies?
Czy to bies?

Rze­cze je­den do dru­gie­go:
„Czy ty wi­dzisz psa czar­ne­go?
Czy to pies?
Czy to bies?”

Żaden nic nie od­po­wie­dział,
Żaden bo­wiem nic nie wie­dział,
Czy to pies?
Czy to bies?

Lecz oba­dwaj tak się zlę­kli
Że ze­szli w rów i przyklękli
Czy to pies?
Czy to bies?

Drżą, po­tnie­ją, włos się jeży –
A pies bie­ży, a pies bie­ży.
Czy to pies?
Czy to bies?

Bie­ży, bie­ży – już ich mija,
Pod­niósł ogon i wy­wi­ja.
Czy to pies?
Czy to bies?

Już ich mi­nął, po­biegł da­lej,
Oni wsta­li i pa­trza­li.
Czy to pies?
Czy to bies?

Wtem, o dzi­wy! w od­da­le­niu,
Na za­krę­cie znik­nął w cie­niu
Czy to pies?
Czy to bies?

Dłu­go sta­li i my­śle­li,
Lecz się nic nie do­wie­dzie­li,
Czy to pies?
Czy to bies?