„Określona epoka” Stanisława Barańczaka

  • Utwór z gatunku liryki sytuacyjnej.
  • Budowa ciągła, bez rymów czy regularnej liczby sylab.
  • Wyznacznikiem przynależności poetyckiej jest graficzny zapis wiersza.
  • Tytuł wiersz jest uniwersalny i ponadczasowy.
  • Napisany w PRL-u, jakże aktualny jest i dzisiaj (2020).
  • Tematem utworu jest polityka.
  • Nie jest dokładnie określony ani nadawca, ani odbiorca.
  • Autor opatrzył wiersz datą 1977, co pozwala przypuszczać, że to jakiś polityk, działacz partyjny, mistrz pustosłowia.
  • W utworze znaleźć można zwroty języka propagandy.
  • Jest to język nowomody, którą wprowadził G. Orwell (nowomoda – przepełniona zaleceniami, poleceniami i nakazami, kierowanymi do żyjących bezrefleksyjnie i ślepo wierzących w mowę  władzy).
  • Wiersz jest parodią mówcy i jego „dziwnego” zachowania.

Żyjemy w określonej epoce (odchrząknięcie) i z tego
trzeba sobie, nieprawda, zdawać z całą jasnością.
Sprawę. Żyjemy w (bulgot
z karafki) określonej, nieprawda,
epoce, w epoce
ciągłych wysiłków na rzecz, w
epoce narastających i zaostrzających się i
tak dalej (siorbnięcie), nieprawda. Konfliktów.
Żyjemy w określonej e (brzęk odstawianej
szklanki) poce i ja bym tu podkreślił,
nakreślone perspektywy, wykreślane będą
zdania, które nie podkreślają dostatecznie, oraz
przekreślone zostaną, nieprawda, rachuby
(odkaszlnięcie) tych którzy. Kto ma pytania? Nie widzę.
Skoro nie widzę, widzę, że będę wyrazicielem,
wyrażając z na zakończenie przeświadczenie, że
żyjemy w określonej epoce, taka
jest prawda, nieprawda,
i innej prawdy nie ma.