„Pan od przyrody” Zbigniewa Herberta

Wiersz z gatunku liryki refleksyjnej, składa się z 13 zwrotek, tematem jest niszcząca siła wojny, jej barbarzyństwo, wspomnienie dawnego nauczyciela, wyjątkowego i ważnego.

Wiersz Zbigniewa Herberta pt. „Pan od przyrody” to utwór wolny, w którym nie występują znaki interpunkcyjne. Utwór ma formę wspomnienia. Podmiot liryczny (były uczeń) przypomina sobie swojego nauczyciela biologii. Ze wspomnień podmiotu lirycznego dowiadujemy się, że po kilku latach człowiek szybko zapomina twarze, ale nie ogólną sylwetkę i zachowanie. Nauczyciel biologii był osobą o odmiennym sposobie prowadzenia lekcji. Nie siedział za stołem. Podchodził do ławek, nachylał się nad uczniami. Był prawdopodobnie wysoki.

  • Wiersz jest dedykowany nauczycielowi biologii, który dokładnie został opisany.
  • Tematem utworu jest wojna i jej niszczycielka siła, w której giną dobrzy, szlachetni ludzie.
  • Podkreślone jest także znaczenie wychowania.
  • Wiersz składa się z 2 części.
  • W pierwszej mamy opis nauczyciela, który uczył, wychowywał  i zapał w pamięci swoich uczniów, pokazywał im bowiem świat natury, ucząc jednocześnie szacunku do życia i odpowiedzialności. Poprze z roślin ukazywał możliwość „zostania ojcem”.
  • W części drugiej czytelnik otrzymuje informację, że ten niezwykły nauczyciel zginął podczas wojny, a jego uczeń, dorosły już człowiek snuje rozważania gdzie jest teraz, w niebie czy na ziemi.
  • Przezornie wita np. żuka  jak swego profesora.
  • Okazuje się, że nauczyciel doskonale wypełnił swe zadanie, wpoił uczniom szacunek dla życia w każdej postaci, istocie.
  • Zginął, ale jego dzieło nie zginęło i pozostało w jego wychowankach.
  • Niestety, niektórym nauczycielom dzieło wychowania nie udało się, bowiem to ich uczniowie rozpętują wojny, konflikty.
  • Warto o tym pamiętać w perspektywie przyszłości.