Przydatność funkcjonalna języka [kryteria]

  • Praktyczna potrzeba istnienia w języku jakiegoś wyrazu lub zwrotu, pewnej formy czy  konstrukcji składniowej na ogół zyskuje im aprobatę poprawnościową.
  • Szczególną rolę sprawdzianu przydatności funkcjonalnej podkreślają znani językoznawcy, którzy uważają, ze najważniejszym kryterium w ocenie form wysłowienia jest treściowa zawartość wypowiedzi, przydatność do wyrażania myśli.
  • Środek językowy, by był elementem sprawnym i przydatnym w praktyce musi właściwie przekazywać informacje, nie zniekształcać treści i spełniać następujące warunki:
    • kryterium sensowności, zawierające wyrazy i sformułowania zrozumiałe przez odbiorcę, takie których nie można rozumieć dwojako,  bez wyrazów sprzecznych z tradycją społeczną,
    • kryterium harmonijności stylistycznej,  czyli wewnętrznego ułożenia, przemyślanego doboru elementów słownych, ograniczając wszelkie dysonanse i dziwactwa stylistyczne,
    • kryterium ekonomiczności środków językowych, w ocenie środków językowych z punktu widzenia ich przydatności oparcie się na tylko słowach potrzebnych do danej wypowiedzi, choć nie należy sprawdzianu oszczędzania wysiłku stosować bezkrytycznie i uzasadniać nim poprawność każdego skrótu,
    • kryterium wyrazistego zróżnicowania środków językowych, ktore stosować można kiedy sprzyjają wzrostowi precyzji wypowiedzi znaczeniowej, uściślają wypowiedź, czynią ją zharmonizowaną.