Rozpoznaj podane fragmenty tekstu. Podaj ich autora, tytuł, wskaż rodzaj i gatunek literacki
1. Wszytki płacze, wszytki łzy Heraklitowe
I lamenty, i skargi Symonidowe,
Wszytki troski na świecie, wszytki wzdychania
I żale, i frasunki, i rąk łamania,
Wszytki a wszytki zaraz w dom sie mój noście,
A mnie płakać mej wdzięcznej dziewki pomoście (…).
autor: Jan Kochanowski
tytuł: „Tren I” (z cyklu 19 utworów).
rodzaj literacki: liryka
gatunek literacki: tren (utwór żałobny)
2. (…)„Bóg zapłać”. „Cóż to znaczy? Ozięble dziękujesz,
Alboż to szczęścia swego jeszcze nie pojmujesz?
Czyliż się już sprzykrzyły małżeńskie ogniwa?”
„Nie ze wszystkim, luboć to zazwyczaj tak bywa,
Pierwsze czasy cukrowe”. „Toś pewnie w goryczy?” (…)
autor: Ignacy Krasicki
tytuł: „Żona modna”
rodzaj literacki: łączący w sobie epikę, lirykę i dramat (tzw. żywioł gatunkowy)
gatunek literacki: satyra
3.(…) Wylewa się z pod skrzydła ściśniona piechota
Długą, czarną kolumną, jako lawa błota,
Nasypana iskrami bagnetów. Jak sępy,
Czarne chorągwie na śmierć prowadzą zastępy.
Przeciw nim sterczy biała, wąska, zaostrzona (…)
autor: Adam Mickiewicz
tytuł: „Reduta Ordona”
rodzaj literacki: liryka.
gatunek literacki: wiersz, poemat opisowo-refleksyjny (łączący cechy epiki i liryki)
4. Kto to?… zawołał ktoś?… czy to ja sama
Za siebie samą modliłam się?… Żmija,
Kobieta, siostra — nie siostra… Krwi plama
Tu — i tu — i tu —
autor: Juliusz Słowacki
tytuł „Balladyna”
rodzaj literacki: dramat
gatunek literacki: tragedia
5. Brakowało opału. Ludność cierpiała ogromnie. Szklarze
mieli pełne ręce roboty i wtedy właśnie zaczęły powstawać
jak grzyby po deszczu, zastępy szklarzy-amatorów (…).
autor: Aleksander Kamiński
tytuł: „Kamienie na szaniec”
rodzaj literacki: epika.
gatunek literacki: literatura faktu
6. „- Teraz jesteś dla mnie tylko małym chłopcem, podobnym
do stu tysięcy małych chłopców. Nie potrzebuję ciebie. I ty
mnie nie potrzebujesz. Jestem dla ciebie tylko lisem,
podobnym do stu tysięcy innych lisów. Lecz jeżeli mnie
oswoisz, będziemy się nawzajem potrzebować. Będziesz
dla mnie jedyny na świecie. I ja będę dla ciebie jedyny na
świecie”.
autor: Antoine de Saint-Exupéry
tytuł: „Mały Książę”
rodzaj literacki: epika
gatunek literacki: łączy cechy powiastki filozoficznej, baśni, przypowieści
7. (…) Niestetyż, i posag, i ona,
w jednej skrzynce zamkniona.
autor: Jan Kochanowski
tytuł: „Tren VII”
rodzaj literacki: liryka
gatunek literacki: tren (utwór żałobny)
8. „Po drodze snuł wielkie plany:
– Sława i pieniądze. A może nawet wyjazdy za granicę.
– I z powrotem – dodał Lis.
– Dlaczego z powrotem? Za granicą podpiszę kontrakt
z Metro Godwyn Meyer.
autor: Sławomir Mrożek
tytuł „Artysta”
rodzaj literacki: epika
gatunek literacki: opowiadanie (utwór podobny do oświeceniowej bajki)
9. Ona mu z kosza daje maliny,
A on jej kwiatki do wianka;
Pewnie kochankiem jest tej dziewczyny,
Pewnie to jego kochanka.
autor: Adam Mickiewicz
tytuł: „Świtezianka”
rodzaj literacki: cechy trzech rodzajów literackich (liryki, epiki i dramatu)
gatunek literacki: ballada romantyczna (gatunek synkretyczny, mieszany)
10. (…) Lecz ten wódz, choć w żołnierskiej odzieży,
Jakie piękne dziewicze ma lica?
Jaką pierś? – Ach, to była dziewica,
To Litwinka, dziewica-bohater (…).
autor: Adam Mickiewicz
tytuł: „Śmierć pułkownika”
rodzaj literacki: liryka
gatunek literacki: wiersz (liryka pośrednia, sytuacyjna)
11. A ja swym cichym szeptem sprawić umiem snadnie,
Że człowiekowi łacno słodki sen przypadnie.
autor: Jan Kochanowski
tytuł: „Na lipę”
rodzaj literacki: liryka
gatunek literacki: fraszka
12. Podajcie mi garść kądzieli,
Zapalam ją, wy z pośpiechem (…)
Ciemno wszędzie, głucho wszędzie. (…)
autor: Adam Mickiewicz
tytuł: „Dziady” cz. II
rodzaj literacki: dramat.
gatunek literacki: dramat romantyczny (utwór synkretyczny)
13. Gdy ty opuszczasz lud mój, do Rzymu idę, by mnie
ukrzyżowano raz wtóry.
autor: Henryk Sienkiewicz
tytuł: „Quo vadis”
rodzaj literacki: epika.
gatunek literacki: powieść historyczna
14. Otwierały się przed nim nowe drogi tułactwa; wiatr porywał
znowu ten liść, by nim rzucać po lądach i morzach, by się
nad nim znęcać do woli.
autor: Henryk Sienkiewicz
tytuł: „latarnik”
rodzaj literacki: .
gatunek literacki: nowela
15. Noszę łańcuch, który sobie ukułem za życia – odparł duch.
Sam przygotowałem każde jego ogniwo.
autor: Karol Dickens
tytuł: „Opowieść wigilijna”
rodzaj literacki: epika
gatunek literacki: opowiadanie (kolęda „prozą)
16. (…) Grzeczność nie jest nauką łatwą ani małą.
Grzeczność wszystkim należy, lecz każdemu inna; (…)
autor: Adam Mickiewicz
tytuł: „Pan Tadeusz”
rodzaj literacki: epika
gatunek literacki: poemat epicki z elementami gawędy szlacheckiej, epos, epopeja
17. W takiej ciszy — tak ucho natężam ciekawie,
Że słyszałbym głos z Litwy. — Jedźmy, nikt nie woła!
autor: Adam Mickiewicz
tytuł: „Stepy Akermańskie”
rodzaj literacki: liryka (typ liryki bezpośredniej)
gatunek literacki: sonet
18. A dziś każda swemu powie:
Jeśli nie chcesz mojej zguby,
Krrrokodyla daj mi, luby;
autor: Aleksander Fredro
tytuł: „Zemsta”
rodzaj literacki: dramat
gatunek literacki: komedia
19. Nauczycielem tego »miejscowego języka« był niejaki p.
Sztetter, człowiek światły, ale tak wiekuiście wylękły o swoją
posadę, że właściwie niczego nie uczył.
autor: Stefan Żeromski
tytuł: „Syzyfowe prace”
rodzaj literacki: epika
gatunek literacki: powieść
20. Czego chcesz od nas, Panie, za Twe hojne dary?
Czego za dobrodziejstwa, którym nie masz miary?
autor: Jan Kochanowski
tytuł: „Czego chcesz od nas Panie” (Pieśń XXV)
rodzaj literacki: liryka
gatunek literacki: pieśń, specjalna odmiana, którą można uznać za hymn