Romantyczni twórcy w krótkim międzynarodowym przeglądzie

Niemcy

W drugiej połowie XVIII wieku powstały w Niemczech dzieła, które odcisnęły swój wpływ na europejskim romantyzmie. Za najwybitniejszego twórcę niemieckiego romantyzmu uznawany jest Johann Wolfgang Goethe, twórca  dramatu „Faust” i epistolarnej powieści „Cierpienia młodego Wertera”, której bohater to młody wrażliwy człowiek, buntujący się i samotny, nieszczęśliwie zakochany i poszukujący swego miejsca w świecie. Zagubiony i nieszczęśliwy w miłości popełnia samobójstwo. Werter jest typowym bohaterem romantycznym. Literatura tego typu postaci nazywa „bohaterami werterowskimi”.

Anglia

W romantycznej literaturze angielskiej szczególne miejsce zajmuje George Gordon Byron, współtwórca romantycznej wizji świata i bohatera.W swoich powieściach poetyckich: „Giaur”, „Korsarz” czy dramacie „Kain” stworzył typ bohatera romantycznego, którego literatura nazywa „bohaterem bajronicznym”, co określa człowieka wrażliwego, samotnego, nieszczęśliwie zakochanego, a jednocześnie silnego, aktywnego, dumnego i tajemniczego.

Polska

Początek polskiego romantyzmu to 1822 rok, kiedy to ukazały się „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza. W utworach publikowanych w tym dziele odnaleźć można wszystkie cechy romantyzmu, czyli ludowość, motyw winy i kary, fantastykę, tajemniczą przyrodę i zjawiska nadprzyrodzone, historię, bohaterów ludowych, powrót do epok wcześniejszych (średniowiecza), grozę, dramatyzm i inne elementy. Tę romantyczną problematykę czytelnik odnajdzie w „Dziadach” cz. II, motyw narodowo-wyzwoleńczy w powieści poetyckiej „Konrad Wallenrod”, w „Dziadach” cz. III, w wierszach „Śmierć pułkownika”, „Reduta Ordona”. Piękną romantyczną naturę, pełną tajemniczości, a jednocześnie grozy, przedstawił poeta w „Sonetach krymskich”.  Piękną, tym razem ojczystą przyrodę, a także tęsknotę za ojczyzną odnaleźć można w eposie „Pan Tadeusz”.

Juliusz Słowacki to kolejny wielki polski romantyk, w którego utworach znaleźć można typowych bohaterów tego okresu. Wystarczy przywołać „Kordiana”, który jest idealistą, poetą, człowiekiem wrażliwym, poszukującym odpowiedzi na szereg egzystencjalnych pytań, który wytyczył sobie cel niezwykły- samotną walkę o wolność kraju. W utworach Słowackiego  występuje niezwykle bogata metaforyka, np w „Hymnie”, a także wiele romantycznych motywów natury, ale też miłości, polemik, ironicznych spojrzeń na rzeczywistość  i odwołań do Szekspira czy Mickiewicza. Szczególną pozycję  w jego twórczości stanowi, najbardziej chyba znana, „Balladyna”.

Za nowatora i kreatora romantycznej poezji uznawany jest Cyprian Kamil Norwid, odkryty dla potomnych wiele lat później niż inni polscy romantycy. Był twórca oryginalnym i prekursorskim, interesował go głównie człowiek i Polacy, którzy zapisali się na kartach historii:”Bema pamięci rapsod żałobny”, Fortepian Chopina”, jak też historia i przyszłość kraju, był przekonany o logice dziejów. Wnikał w głąb bohaterów, ukazywał duchowość, posługując się symboliką, alegorią, wieloznacznością i sugestią. Był krytykiem egzaltacji , mesjanizmu i samotnej walki. Ważny dla niego był patriotyzm i sprawy bliskie innym Polakom, np. „Moja piosnka” (I i II),.

Jakże innym twórcą był hrabia Aleksander Fredro, twórca niezapomnianych komedii, do dziś cieszących się uznaniem  widzów i czytelników. Jego utwory to miłość, pogoda ducha, humor, co szczególnie drażniło innych romantyków.