Romantyzm – to trzeba wiedzieć

  • Romantykami nazwali się poeci angielscy ze schyłku wieku XVIII.
  • Przymiotnik romantic w angielskim oznacza  coś wypełnionego uczuciem, szczególnie miłością, ponadto coś, co jest tajemnicze, nastrojowe i malownicze.
  • Romantyczne myślenie wiązano z granicami ludzkiego rozumu i poznania.
  • Dowodzono, że mądrość jest udziałem wszystkich, a nie tylko uczonych. Dostępna jest także nawet prostemu ludowi, który ma usystematyzowaną hierarchię wartości.
  • Rok 1822, kiedy to wydane zostały „Ballady i romanse” Mickiewicza, uważa się umownie za początek romantyzmu polskiego.
  • W wiek XIX Polacy wkraczali bez własnego państwa, dlatego dominujące miejsce w ówczesnej świadomości narodu zajmowała problematyka niewoli i walki o niepodległość.
  • Cały cykl „Ballad i romansów”  to także część sporu międzypokoleniowego (spór romantyków z klasykami).
  • Dyskusja ta dotyczyła głównie roli poezji, która według romantyków miała obrazować uczucia i poprzez nie własnie – otaczający świat.
  • Klasycy zarzucali romantykom brak w literaturze  pewnych reguł, porządku myśli i rozbicia obrazu świata.
  • Romantycy prezentowali przekonanie o silnym związku człowieka z naturą, którą traktowali jako znak i gwarancję istnienia świata oraz ładu moralnego, którego ona strzeże.
  • Romantycy nie dostrzegali wyraźnej granicy między literaturą a życiem. W swej twórczości sięgali do własnych doświadczeń, nieraz kreowali swe życie według literackich wyobrażeń. Przy analizie dzieł romantycznych – istotna jest więc znajomość faktów a nawet legend z życia ich autorów.